سیر تحول آرایه های تزئینی سرسوره های قرآنی قرون اول تا نهم هجری
Publish place: Graphic Painting Research، Vol: 6، Issue: 10
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 57
This Paper With 16 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ARJGAP-6-10_011
تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402
Abstract:
با ورود اسلام به ایران، هنر کتابآرائی حیاتی دوباره گرفت و اعجاز کلام قرآن و تقدس آن منجر به توجه و تاثیرپذیری و در نتیجه کوشش برای زیبا ساختن نسخ قرآنی شد. با تکیه بر این گزاره اصلی که آثار بر جای مانده نشان میدهند در قرآنهای خطی، سرسوره و فاصله میان آیات نخستین مکانهایی بودند که قابلیت تزئین یافتند؛ در پژوهش پیش رو به چرایی این پرسش بنیادی پاسخ داده میشود که سیر تکاملی سرسورههای قرآنی در نسخ خطی در سدههای اولیه اسلامی در ایران چه تغییرات بنیادینی داشتهاند و تحول آرایهها و رنگبندی آن چگونه بوده است؟ به این منظور و با هدف بررسی سیرتکاملی سرسورههای قرآنی، به بررسی و تحلیل نقوش و رنگمایههای موجود در آنها در نسخ خطی قرآنی در قرون اولیه اسلامی پرداخته شده است. این پژوهش کاربردی بهروش توصیفی، تحلیلی و تجزیه و تحلیل دادهها به شیوه استقرایی با تکیه بر منابع کتابخانهای و اینترنتی انجام شدهاست. یافتههای این پژوهش نشان میدهند که در سدههای نخستین اسلامی، تزئین ویژهای در نسخههای قرآنی دیده نمیشود ولی بهتدریج تا سده نهم هجری با افزودن آرایههای تزئینی کتیبه، نشان و نقوش اسلیمی و ختائی و نیز تنوع در رنگبندی و خطوط، تذهیب های تجملی جایگزین تذهیب های ساده بهکاررفته در قرآنهای سده های اولیه شده اند و همچنین بررسی ها نشان می دهند که نقوش و رنگ های بهکاررفته در آرایه های قرآنی ابزارهای مناسبی برای شناسایی هنرهای قرآنی هستند.
Keywords:
Authors
ویانا میرزائی
کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. نویسنده مسئول.
فاطمه کاتب
استاد گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :