مقایسه اثر محافظتی اسانس و عصاره آبی گیاه بومادران با ویتامین E بر آسیب ناشی از آترازین بر فولیکول های تخمدانی موش صحرایی

سابقه و هدف: سم آترازین باعث تداخلات بیولوژیکی از جمله آترزی در فولیکول­های تخمدانی می­شود. اسانس و عصاره آبی گیاه بومادران نیز از لحاظ جلوگیری از اثرات آترزی حائز اهمیت هستند، از اینرو در این مطالعه اثرات آن­ها بر بافت تخمدان بررسی گردید. مواد و روش ها: ۵۴ قطعه موش صحرایی ماده بالغ انتخاب شدند. حیوانات به ۹ گروه شامل گروه­های آزمایشی اول و دوم که  روزانه به ترتیب mg/kg.bw ۳۰۰ و mg/kg.bw ۱۵۰ محلول آترازین، گروه آزمایشی سوم و چهارم که به ترتیب mg/kg.bw ۳۰۰ و mg/kg.bw ۱۵۰ محلول آترازین را به همراه mg/kg.bw ۱۵۰ عصاره آبی گیاه بومادران و گروه آزمایشی چهارم و پنجم که به ترتیب mg/kg.bw ۳۰۰، mg/kg.bw ۱۵۰ محلول آترازین را به همراه mg/kg.bw ۱۰۰ اسانس گیاه بومادران دریافت کردند، تقسیم شدند. گروه آزمایشی هفتم و هشتم نیز روزانه به ترتیب با mg/kg.bw ۳۰۰ و mg/kg.bw ۱۵۰ آترازین گاواژ داده شده و به آن­ها mg/kg.bw ۱۵۰ ویتامین E به صورت تک دوز تزریق شد. مقاطع میکروسکوپی از تخمدان­ها تهیه و بررسی شدند. داده­ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته ها: نتایج هیستومورفولوژیکی نشان دادند که شدت تغییرات تحلیلی در گروه­های درمان نشده با عصاره و اسانس گیاه بومادران بیشتر از گروه­های درمان شده بود. نتایج گویای تفاوت بسیار معنی­دار (۰۰۱/۰>p) در اکثر جمعیت­های فولیکولی مابین گروه­های بدون درمان و درمان شده بود. بیشترین نجات فولیکولی از روند آترزی، مربوط به گروه­های درمان شده با عصاره بومادران بود. استنتاج: اسانس و عصاره گیاه بومادران، همچنین ویتامین E به طور نسبی از اثرات تحلیلی آترازین روی فولیکول­های تخمدانی می­کاهند.

Keywords:

atrazine , Achillea millefolium , follicular atresia , rat , vitamin E , آترازین , بومادران , آترزی فولیکولی , موش صحرایی , ویتامین E