بررسی تاثیر الگوریتم های طبقه بندی تصاویر ماهواره ای بر شماره منحنی رواناب و دبی حداکثر سیلاب به کمک GIS و RS مصطفی یعقوب زاده دکتر ابوالفضل اکبرپور کارشناس ارشد سازه های آبی دانشگاه شهید باهنر کرمان استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بیرجند

کاربری اراضی یک خصوصیت مهم در فرآیند رواناب می­باشد که بر روی نفوذ، فرسایش و تبخیر و تعرق اثر می­گذارد. در این مطالعه، تاثیر الگوریتم­های طبقه­بندی تصاویر ماهواره­ای بر نقشه­های کاربری اراضی و شماره منحنی رواناب و همچنین دبی سیلاب به­کمک GIS وRS بررسی شده است. این تحقیق بر روی حوضه­ی آبریز منصورآباد بیرجند و به کمک تصاویر ماهواره لندست ۷ (ETM+) انجام گردیده است. نقشه­ی کاربری اراضی به­ ­کمک الگوریتم­های حداکثر احتمال، حداقل فاصله و فاصله­ی ماهالانوبیس با استفاده از تصاویر ماهواره­ای تعیین شد. سپس نقشه­ی پوشش گیاهی به کمک شاخص NDVI و نقشه­ی گروه هیدرولوژی خاک با استفاده از نقشه­های خاک، زمین­شناسی و توپوگرافی تهیه گردید. با تلفیق نقشه­های کاربری اراضی، پوشش گیاهی و گروه هیدرولوژی خاک در GIS و به کمک جدول SCS، نقشه شماره منحنی رواناب برای هر یک از الگوریتم­ها تعیین شد. همچنین برای ارزیابی صحت شماره­ی منحنی به ­دست آمده از هر یک از الگوریتم­ها، دبی حداکثر سیلاب به­کمک مدل HEC-HMS محاسبه و با مقدار اندازه­گیری شده، مقایسه گردید. نتایج نشان داد که الگوریتم­های حداکثر احتمال و فاصله ماهالانوبیس به ترتیب  با ضریب کاپای طبقه­بندی ۷/۰و ۶۵/۰ و صحت دبی ۸۰% و ۷۲% با نتایج اندازه­گیری شده، بهترین روش­ها برای طبقه­بندی تصاویر ماهواره­ای هستند. این تحقیق همچنین مشخص کرد که تغییر الگوریتم طبقه­بندی، اثر بسیار زیادی بر روی شماره منحنی و دبی سیلاب می­گذارد.

Keywords:

الگوریتم طبقه بندی , GIS , تصاویر ماهواره لندست (ETM+) , شماره منحنی رواناب , HEC-HMS