تحلیل سینوپتیکی بارش های حوضه های اترک وگرگان رود (۳۹ بارش فراگیر) دکتر محمد باعقیده ، دکتر علیرضا انتظاری ، فاطمه علیمردانی

به منظور تحلیل سینوپتیکی بارش­های حوضه­های اترک و گرگانرود در شمال شرق ایران، ۳۹روز با بارش فراگیر بیش از ۷ میلیمتر طی دوره­ی آماری ۶ ساله (۲۰۰۲-۱۹۹۷) انتخاب شد. سپس داده­های شبکه­بندی شده­ی فشارسطح دریا مربوط به  (۶۵-۱۰ عرض جغرافیایی و ۸۰- ۵ طول جغرافیایی) با تفکیک مکانی (۲.۵×۲.۵) درجه مربوط به روزهای منتخب بارشی از پایگاه داده (NCEP/NCAR) استخراج گردید. بر روی این داده­ها تحلیل عاملی و سپس تحلیل خوشه­بندی سلسله مرتبی با روش ادغام ward انجام گرفت بر اساس این تحلیل ۶ الگوی سینوپتیکی در سطح زمین تشخیص داده شد که بر این اساس الگوهای مربوط به سطح ۵۰۰ نیز استخراج گردید. نتایج نشان می­دهد در الگوهای  سطح زمین تقابل یک مرکز پر­فشار نسبتا قوی در سمت غرب یا شمال­غرب و مرکز کم­فشاری در مرزهای شرقی ایران کاملا مشهود است. علاوه برآن الگوهای استخراج شده برای ارتفاع ژئوپتانسیل در سطح ۵۰۰ نیز همواره حضور یک فرود را بر روی ایران نشان می­دهد.

Keywords:

تحلیل عاملی , الگوهای سینوپتیکی , خوشه بندی , حوضه های اترک و گرگان رود