مقایسه مدل کاکس و مدل های پارامتری در برآورد بقاء درمان مبتلایان سرطان پروستات تحت رادیوتراپی

سابقه و هدف: سرطان پروستات دومین سرطان بدخیم شایع در مردان می باشد. رادیوتراپی یکی از روش های درمان مطرح برای این بیماری است. هدف این مطالعه، مقایسه مدل های مختلف برای تعیین مدلی معتبر و کارا می باشد که اثر فاکتورهای دموگرافی، پاتولوژی و بالینی بر بقاء درمان رادیوتراپی را تعیین کند. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت کوهورت تاریخی و شامل اطلاعات ۴۲۲ بیمار مبتلا به سرطان پروستات می باشد که در بیمارستان انستیتو کانسر تهران در بین سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱ تحت رادیوتراپی قرار گرفته و در طول زمان پیگیری شده اند. برای تعیین اثر فاکتورهای مختلف بر زمان بقاء درمان رادیوتراپی، مدل کاکس و سه مدل پارامتری شامل لگ نرمال، لگ لجستیک و وایبل مقایسه شد. ابزار مقایسه علاوه بر معیار AIC میزان تغییرات پارامترهای برآورد شده می باشد. نرم افزار مورد استفاده برنامه Survival از نرم افزار R version ۲.۱۴.۱ می باشد. یافته ها: بیماران که مجموع دوزهای پرتو بالاتری دریافت کرده اند و همچنین بیمارانی که همزمان هورمون تراپی شده اند میزان بقاء بیش تری دارند(۰۰۱/۰p≤). در حالت تک متغیره و چند متغیره بر اساس معیار AIC مدل های لگ نرمال، لگ لجستیک و وایبل به ترتیب کارایی بالاتری نسبت به مدل کاکس داشتند. این نتیجه بر اساس میزان تغییرات برآورده شده پارامترها نیز تایید شد. استنتاج: مدل پارامتری در حالت های تک متغیره و چند متغیره کارایی بالاتری نسبت به مدل کاکس داشتند و در بین مدل های بررسی شده مدل لگ نرمال برازش بهتر و نتایج قابل اعتمادتر در تعیین عوامل موثر بر بقاء درمان رادیوتراپی داشت.

Keywords:

Cox model , parametric models , AIC criteria , prostate cancer , radiation therapy , مدل کاکس , مدل پارامتری بقاء , معیار آکائیک , سرطان پروستات , رادیوتراپی