بررسی اثربخشی مداخله فراشناختی بر علائم ترس از ارزیابی منفی در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی

سابقه و هدف: ترس از ارزیابی منفی شامل احساس دلهره و نگرانی در مورد ارزیابی های دیگران، نگرانی ناشی از این ارزیابی های منفی و انتظار و توقعی است که دیگران در مورد یک نفر فقط به طور منفی قضاوت خواهند کرد، می باشد. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله فراشناختی بر علائم ترس از ارزیابی منفی در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش به روش کارآزمایی - بالینی کنترل شده در مراجعین به کلینیک های مشاوره شهر شیراز که مبتلا به اختلال هراس اجتماعی بودند، انجام شد. ۱۹ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند و در دو گروه شاهد و مداخله به روش تصادفی جایگزین شدند. پس از اجرای پیش آزمون که با استفاده از مقیاس سنجش علائم ترس از ارزیابی منفی (FNE) و پرسشنامه سنجش علایم هراس اجتماعی(SPSAQ) به عمل آمد، گروه مداخله تحت ۸ جلسه هفتگی درمان فراشناختی قرار گرفت، در حالی که گروه کنترل مداخله دریافت نکرد. پس آزمون و پیگیری (سه ماه) با همان ابزار انجام گرفت.یافته ها: یافته های تحلیل بوسیله کواریانس چند متغیره نشان داد که درمان فراشناختی در مهار علائم ترس از ارزیابی منفی در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی تاثیر معنی داری دارد (p<۰.۰۵).استنتاج: این مداخله بر ارتقا مهارت های انطباقی کارآمد و انعطاف پذیر از طریق فرایندهای فراشناختی و تاثیر آن در کاهش ترس از ارزیابی منفی در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی تاکید می نماید.

Keywords:

Social phobia , metacognitive therapy , anxiety disorders , fear of negative evaluation , مداخله فراشناختی , اختلالات اضطرابی , اختلال هراس اجتماعی , ترس از ارزیابی منفی