تاثیر درجه داستیلاسیون کیتوزان بر مهار رشد سودومونا آئروژینوزا بیمارستانی

سابقه و هدف: کیتین بعد از سلولز یکی از فراوانترین مواد آلی موجود در طبیعت است که کاربردهای زیادی در صنایع غذایی، آرایشی، کشاورزی، پزشکی و محیط دارد. منابع طبیعی این پلیمر، ساختار اسکلتی سخت پوستان، حشرات و دیواره سلولی برخی از باکتری ها و قارچ ها را تشکیل می دهد. مشتق داستیله کیتین، کیتوزان نامیده می شود که قابلیت انحلال آن از کیتین بیشتر است. هدف از انجام این تحقیق بررسی تغییر در خواص ضدمیکروبی مشتق داستیله کیتوازن استخراج شده از ضایعات میگوی غالب خلیج فارس Penaeus semisculcatus، روی باکتری Pseudomonas aeroginosa بعنوان یک فرصت طلب بیمارستانی است.مواد و روش ها: ابتدا کیتین و کیتوزان به روش شیمیایی و میکروبی از ضایعات میگو Penaeus semisulcatus تحت شرایط بهینه استخراج شد. به منظور دستیابی به ترکیبات داستیله کیتوزان، محلول قلیایی ترکیبات استخراج شده در دوره زمانی ۱۵، ۲۰، ۴۵ دقیقه و ۱۰ ساعت در دمای ۸۵ درجه سانتیگراد حرارت داده شد و با اتانل مطلق آبگیری گردید. جهت ارزیابی درصد میزان داستیلاسیون کیتوزان حاصله، از روشFT-IR استفاده شد و ساختار آن با میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شد. سپس از ترکیبات فوق دیسک تهیه شد و خواص ضدمیکروبی آن روی سودومونا آئروژینوزا بیمارستانی با روش انتشار در آگار بررسی گردید. در انتها از ترکیبات فوق، باند زخم تهیه شد و اثر ضدمیکروبی آن در محیط کشت بررسی شد.یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق، تولید کیتوزان با حداکثر میزان داستیلاسیون ۶۵ درصد را با روش FT-IR تایید نمود. مدت زمان حرارت دهی از ۱۵ دقیقه تا ۱۰ ساعت، تغییر محسوسی در کاهش میزان استیلاسیون ترکیبات استخراج شده نشان نداد. با افزایش مدت زمان حرارت دهی قطر منافذ غشایی کیتین از ۱-۵/۰ میکرون به ۲۵/۰-۰۶۵/۰ میکرون کاهش یافت. افزایش میزان ماده موثره روی دیسک تا سه برابر، سبب افزایش ۵۰ درصدی مهار رشد روی سودومونا آئروژینوزا بیمارستانی شد.استنتاج: نتایج حاصله، رابطه افزایشی بین افزایش زمان حرارت دهی و افزایش میزان داستیلاسیون را نشان نداد. افزایش میزان داستیلاسیون و حضور یون کلسیم سبب بسته شدن منافذ غشایی و افزایش اثر ضدمیکروبی گردید. بنابراین روش انجام شده در این تحقیق، دستیابی مناسب و ارزان قیمت به غشا های کیتوزانی با قطر منافذ متفاوت را امکان پذیر می سازد. با توجه به عدم سمیت ترکیبات کیتینی و کیتوزانی، به کارگیری تراکم های بیشینه آن می تواند اثرات ضدمیکروبی بهتری را نشان دهد.

Keywords:

Chitin , chitosan , deacetylation , pseudomonas aeroginosa , shrimp waste , FTIR , کیتین , کیتوزان , داستیلاسیون , سودومونا آئروژینوزا , ضایعات میگو , طیف سنجی مادون قرمز