شیوع سرولوژیکی هپاتیت های ویروسی C , B , A در کارکنان بهداشتی - درمانی و واکسیناسیون افراد حساس به عفونت در بیمارستان بوعلی ساری ۱۳۸۲

سابقه و هدف: کارکنان بهداشتی - درمانی در معرض خطر کسب عفونت هپاتیت های ویروسی C,B,A از بیماران خویش هستند. برای کاهش بروز عفونت های فوق در کارکنان، علاوه بر به کارگیری صحیح و دقیق موازین پیشگیری کننده از عفونت (در برخورد با بیماران و یا ترشحات آنان)، انجام واکسیناسیون فعال خصوصا بر علیه ویروس هپاتیت B توصیه شده است. هدف این مطالعه، تعیین وضعیت واکسیناسیون و ایمنی بر علیه هپاتیت B، تعیین فراوانی ایمنی بر علیه هپاتیت A و فراوانی عفونت هپاتیت C در کارکنان بهداشتی - درمانی می باشد.مواد وروشها: با بهره گیری از پرسشنامه و پرونده پزشکی کارکنان بهداشتی - درمانی بیمارستان بوعلی در کمیته کنترل عفونت بیمارستان و با استفاده از آزمونهای سرولوژیکی و روش ELISA بین ماه های خرداد لغایت آبان ۱۳۸۲، بررسی و جست و جوی آنتی بادی ضد آنتی ژن S هپاتیت B، آنتی بادی ضد هپاتیت های C و A در ۲۶۳ نفر (۸۳.۲%) از ۳۱۶ نفر کارکنان بهداشتی - درمانی مرکز و ۱۷ نفر از کارکنان آشپزخانه انجام شد. افراد مستعد به هپاتیت B از نظر آلودگی به این عفونت، مورد سنجش نشانه های سرولوژیکی قرار گرفتند. ویژگی های فردی، طول دوران کار، میانگین سنی، سابقه بیماری هپاتیت و دریافت خون، وضعیت آسیب دیدگی به وسیله یک شی نوک تیز آلوده به خون یا ترشح (needlestick) و چگونگی واکسیناسیون بر علیه هپاتیت B و ایمنی مکتسبه، استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: ۱۶۸ نفر (۶۰%) از افراد مورد مطالعه زن بوده اند و میانگین سنی کارکنان ۳۹.۸±۹ سال و میانگین طول دوران فعالیت حرفه ای آنان ۱۴.۵±۹.۶ سال بوده است. ۲۵۳ نفر از ۲۸۰ نفر (۹۰.۳۶ درصد) کارکنان مورد مطالعه بر علیه هپاتیت A و ۲۲۹ از ۲۶۳ نفر (۸۷%) بر علیه هپاتیت B ایمنی داشته اند. ۲ نفر (۰.۷۷۴%) به HBV و یک نفر نیز (۰.۳۷%) به هپاتیت C مبتلا بوده اند. تعداد ۱۶۳ نفر از ۲۶۳ نفر (۶۲%) کارکنان سابقه واکسیناسیون کامل هپاتیت B داشته ولی ۵۵ نفر (۲۱%) از کارکنان هیچگونه سابقه واکسیناسیون بر علیه هپاتیت B نداشته اند. از کارکنانی که سابقه واکسیناسیون کامل HBV داشتند، ۱۳ نفر از ۱۶۳ نفر (۱۲.۵%)، به عفونت HBV حساس، ولی ۴۰ نفر از ۵۵ نفر کارکنان (۷۲.۷%) که سابقه واکسیناسیون HBV نداشتند، نسبت به عفونت هپاتیت Bمقاوم بوده اند. ۸ نفر از کارکنان سابقه هپاتیت بالینی و ۱۲ نفر سابقه دریافت خون داشته اند. ۶۷.۴ درصد کارکنان، حداقل سالی یک بار به وسیله یک شی نوک تیز پزشکی آلوده به خون و یا ترشح، آسیب دیده بودند.استنتاج: براساس نتایج مطالعه فوق، اکثریت کارکنان بر علیه هپاتیت A ایمن بوده که با توجه به هزینه بالای واکسیناسیون، نیازی به انجام واکسیناسیون فعال بر علیه آن وجود ندارد. به دلیل شیوع کم هپاتیت C در کارکنان، انجام آزمون غربالگری و محدودیت شغلی آنان قبل از شروع به حرفه تخصصی توصیه نمی گردد. با توجه به این که نسبت قابل توجهی از کارکنان بر علیه هپاتیتB یا اصلا واکسینه نشده و یا سابقه واکسیناسیون ناقص داشته اند و از وضعیت پاسخ ایمنی خویش نیز آگاهی نداشتند و با توجه به شیوع بالای هپاتیت B نسبت به جمعیت عادی در کارکنانی که اصلا واکسینه نشده بوده اند، انجام واکسیناسیون الزامی بر علیه عفونت فوق به همراه سنجش پاسخ ایمنی بعد از سری کامل واکسیناسیون هپاتیت B در دوران آموزش و یا قبل از شروع به کار حرفه ای توصیه می گردد.

Keywords:

Health care workers , Hepatitis-C , Hepatitis-B , Hepatitis-A , کارکنان بهداشتی- درمانی , واکسیناسیون هپاتیتA , واکسیناسیون هپاتیتB , هپاتیت