فرهنگ اسلامی - ایرانی در کتاب الادب الصغیر و تاثیر آن در منابع عربی

دو کتاب الادب الصغیر و الادب الکبیر، نقطه تقاطع دو فرهنگ ایرانی و اسلامی محسوب می­شوند. نویسنده با معیار عقل و خرد، مضامینی را از این دو فرهنگ برگزیده که نه تنها پس از گذشت بیش از هزار سال مورد تایید خردمندانند؛ بلکه موجب تحسین آن­ها شده­اند. سبک نگارش ابن مقفع که در نوع خود بدیع و بی­نظیر است، در کنار مضامین عقلی مشترک در دو فرهنگ اسلامی و ایرانی، موجب شده است عبارات حکیمانه این کتاب که از اولین آثار مکتوب عربی محسوب می­شود، تاثیر شگرف و کم­نظیری در آثار پس از خود بگذارند. در این پژوهش نشان داده­ایم که ۳۰ عبارت حکیمانه از الادب الصغیر، عینا در ده­ها منبع عربی نقل شده و دست­کم ۲۷ مضمون مشترک با الفاظ مشابه، از این اثر به ادب عربی نفوذ کرده و بسیاری از مضامین آن در فرهنگ و ادب عربی نمود یافته است. این تاثیر شگرف که حاصل اندیشه­های مشترک اسلامی و ایرانی است، اگر در منابع عربی بی­نظیر نباشد، به یقین کم­نظیر است.

Keywords:

واژگان کلیدی: الادب الصغیر , الادب الکبیر , فرهنگ اسلامی , فرهنگ ایرانی , مضامین مشترک , ادب عربی