تحلیل اثرات شاخص های زیبایی شناسی محیطی بر رابطه بین دلبستگی به مکان و سلامت روان، مطالعه موردی: مسجد محمد رسول الله شهر شیراز

فقدان زیباشناسی محیطی منجر به کاهش کیفیت منظر طبیعی و عناصر آن، افول کیفیت فضاهای شهری، کاهش تداوم در فضا و... می شود و پیامدهای منفی مانند کاهش احساس تعلق به فضا، یکنواختی فضا، کاهش کیفیت فضا، نارضایتی استفاده کنندگان و... را در پی داشته باشد. بنابراین، در طراحی فضاهای مسکونی و شهری، باید به زیباشناسی محیطی توجه شود تا بتوان بهبود کیفیت زندگی ساکنان و کاهش پیامدهای منفی مرتبط با فضاهای نامناسب را مشاهده کرد. بدین ترتیب، مقاله حاضر با هدف تحلیل اثرات شاخص های زیبایی شناسی محیطی بر رابطه بین دلبستگی به مکان و سلامت روان، با مطالعه موردی مسجد محمد رسول الله در شهر شیراز، انجام شده است. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی (همبستگی) و ازلحاظ هدف کاربردی است. نمونه این پژوهش مستلزم مشارکت داوطلبانه صاحب نظران در فرایند گردآوری داده ها هست. لذا از میان متخصصان و کارشناسان ۱۵۰ نفر به صورت گزینشی و هدفمند مورد پرسش قرار گرفت. جمع آوری داده های لازم از دو روش کتابخانه ای و پیمایشی انجام شده است. با توجه به ویژگی های تحقیق، جهت گردآوری داده های لازم با مراجعه به منابع معتبر کتابخانه ای، اسنادی، مقالات الکترونیکی و هم چنین با استفاده از پرسشنامه با متخصصان و کارشناسان معماری، انجام شده است. هم چنین، پرسشنامه حاضر دارای روایی و اعتبار است و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی شده و بالاتر از ۰.۷ به دست آمده که نشان دهنده پایایی مناسب است. تجزیه وتحلیل داده ها در قسمت آمار استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون) با استفاده از نرم افزار SPSS ۲۶ انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد در طراحی فضای معماری فضاهای مذهبی، توجه به ابعاد زیبایی شناسی محیطی و احساسی فضا، مانند دلبستگی به مکان و معنایی فضایی، می تواند به بهبود کیفیت زندگی ساکنان کمک کند و محیطی را فراهم کند که برای آن ها جذاب و معنادار باشد.

Keywords:

دلبستگی به مکان , سلامت روان , زیباشناسی محیطی , مسجد رسول الله شیراز