ارزیابی کیفی تناسب اراضی دشت نیشابور برای کشت گندم (Triticum aestivum L.)، ذرت (Zea mays L.) و پنبه (Gossypium herbaceum L.) با استفاده از GIS

در مسیر توسعه پایدار کشاورزی و کاربرد الگوهای صحیح کشت، استفاده صحیح و علمی از خاک بعنوان منبعی پایدار در تولید محصولات کشاورزی و جلوگیری از فرسایش و تخریب آن امروزه بیش از هر زمان دیگری نظر محقیقن را بخود معطوف کرده است. در این راستا، در تحقیق حاضر با استناد به دستورالعمل-های ارزیابی تناسب اراضی توسط سازمان فائو و جداول نیازهای خاکی و اقلیمی ارائه شده برای هر محصول و بر اساس روش پارامتریک کالوگیرو و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)اقدام به ارزیابی کیفی تناسب اراضی دشت مرکزی نیشابور برای محصولات گندم (Triticum aestivum L.)، ذرت (Zea mays L.) و پنبه (Gossypium herbaceum L.) گردید. ارزیابی کیفی تناسب اراضی برای کشت آبی محصولات منتخب در منطقه مورد مطالعه نشان داد که اولویت کشت محصولات به ترتیب برای گندم و ذرت بیش از پنبه می باشد. نتایج نشان داد که مهمترین عامل محدودیت برای کشت گندم خصوصیات فیزیکی خاک می باشد، در حالیکه تولید ذرت و پنبه به طور عمده توسط شرایط اقلیمی محدود شده است. نتایج نشان داد که ۱۰۰ درصد دشت نیشابور برای کشت گندم دارای کلاس تناسب S۳ و S۲ است، در حالیکه این دو کلاس برای محصول ذرت مجموعا ۱۵/۶۹ درصد محاسبه شده است. همچنین کلاس تناسب اراضی برای محصول پنبه عمدتا N۱ و N۲ برآورد می شود. به نظر می رسد که کشت گندم و حتی ذرت در دشت نیشابور با انجام اقدامات اصلاحی و بهبود خواص فیزیکی خاک راندمان بهتر و تناسب بالاتری را برای محصولات رقم بزند، اما برای محصول پنبه با توجه به درجه اقلیمی پایین دشت نیشابور برای این گیاه و شدت محدودیت موجود، کشت این محصول در دشت نیشابور توصیه نمی شود.

Keywords:

روش های پارامتریک , ریشه دوم , کاربری اراضی , کالوگیرو