ارتباط دو الگوی دریای شمال- خزر ( NCP) و شرق اروپا- شمال شرق ایران (ENEI) با بسامد رخداد سرماهای فرین دوره سرد سال ایران
Publish place: Journal of the Earth and Space Physics، Vol: 39، Issue: 2
Publish Year: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 65
This Paper With 16 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JESPHYS-39-2_012
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402
Abstract:
هدف این پژوهش شناسایی ارتباط بین دو الگوی دریای شمال-خزر و شرق اروپا- شمالشرق ایران با بسامد رخداد سرماهای فرین ایران زمین طی دوره سرد سال است. برای اجرای آن از دادههای میانگین دمای روزانهی ۶۶۳ ایستگاه همدید و اقلیمی روی پهنه ایران طی بازه زمانی ۱/۱/۱۹۶۲ تا ۳۱/۱۲/۲۰۰۴ به مدت ۱۵۷۰۶ روز استفاده شد. دادههای دمای روزانه به کمک روش درونیابی فضایی کریگینگ در یاختههایی با ابعاد ۱۵ × ۱۵ کیلومتر درونیابی شدند. چون هدف بررسی ارتباط بین رخداد سرماهای فرین هر یاخته در دوره سرد سال با دو الگوی دریای شمال-خزر و شرق اروپا- شمالشرق ایران بود یک ماتریس با ابعاد ۷۱۸۷×۷۸۵۳ روز به دست آمد که روی سطرها روزها و روی ستونها یاخته ها (۷۱۸۷) قرار گرفت. سپس به کمک روش فوجیبه و همکاران (۲۰۰۷) بسامد رخداد سرماهای فرین ایران برای هر ماه از دوره سرد سال محاسبه شد. ارتباط بین رخداد سرماهای فرین هر یاخته در هر ماه از دوره سرد سال با دو الگوی دریای شمال-خزر و شرق اروپا- شمالشرق ایران به کمک روش همبستگی و رگرسیون خطی برآورد شد. به طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد که رخداد سرماهای فرین نیمه غربی کشور ارتباط مستقیم و معنیداری با الگوی دریای شمال-خزر دارد. فاز مثبت الگوی دریای شمال-خزر منجر به افزایش رخداد سرماهای فرین در نیمه غربی کشور میشود. همچنین یافتهها بیانگر آن است که نقش الگوی شرق اروپا- شمالشرق ایران به مراتب بیشتر از الگوی دریای شمال- خزر است. به طوری که نه تنها گستره مکانی مناطق دارای ارتباط معنی دار بیشتر است، بلکه شدت ارتباط نیز به مراتب بیشتر است. به نظر میرسد با توجه به ویژگی های دو الگوی مورد بررسی، برای نیمه غربی کشور، بررسی ارتباط بین بسامد رخداد سرماهای فرین با الگوی دریای شمال- خزر و برای کل ایران، الگوی شرق اروپا- شمالشرق ایران نتایج بهتر و دقیقتری را برای توجیه بسامد رخداد سرماهای فرین نشان میدهد.
Keywords:
Authors
Seyyed Abolfazl Masoodian
استاد، گروه اقلیمشناسی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، ایران
Mohammad Darand
استادیار، گروه اقلیمشناسی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران