درآمدی بر خاستگاه و فرایند تکوین احزاب سیاسی در ایران معاصر

پدیده تشکیل و تکوین احزاب سیاسی به سبک نوین در ایران معاصر پدیده­ای شایان توجه و نیازمند بررسی و کالبد شکافی عمیق در ابعاد خاستگاه، ساختار، ماهیت، کارکرد و کار ویژه های آن می­باشد و آنچه در این میان بسیار حائز اهمیت می­باشد عدم توفیق شایسته فعالیت­ های حزبی و احزاب سیاسی در ایران است که در قالب عدم ثبات، عدم پایایی و پایداری، انشعابات مکرر و فقر و رکود فرهنگ سیاسی فعالیت­ های حزبی تجلی پیدا کرده تا جایی که به اعتقاد بسیاری از محققان علوم اجتماعی و علوم سیاسی، احزاب سیاسی در ایران هیچ گاه نتوانسته ­اند کار ویژه بنیادین خود را که همانا مشارکت دادن مردم در امور سیاسی و تولید فرهنگ جامعه­ پذیری سیاسی است، ایفا نمایند و به دلیل خاستگاه و ماهیت قومی- طایفه ­ای و بعضا وابستگی فامیلی به دولت­های وقت، عمر کوتاه و ناپایداری داشته ­اند. نسیم حیات بخش انقلاب کبیر اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) که مبشر نظریه نظام سیاسی مردم سالاری دینی و سیاست مبتنی بر معنویت در دوران معاصر می­باشد بارقه­ های امید تشکیل احزاب سیاسی مردم­گرا و تولید فرهنگ رقابت سیاسی مسالمت­ آمیز را بشارت داده و امید است تجارب ارزشمند فعالیت­ های حزبی در عصر جمهوری اسلامی ایران زمینه­ ای برای تشکیل و تکوین احزاب سیاسی پایدار و همچنین فرهنگ سیاسی رقابت سالم و مسالمت آمیز حزبی را فراهم آورد.