مطالعه سازگاری رشد و نمو و پتانسیل دارویی و زینتی مریم گلی کبیر (Salvia sclarea) در شرایط اقلیمی مشهد

مریم گلی گیاهی است متعلق به خانواده نعنائیان که از روزگاران قدیم در مجموعه گیاهان دارویی مورد توجه خاص بوده و امروزه اسانس گونه های مختلف آن در صنایع داروسازی، عطرسازی و فرآورده های بهداشتی- آرایشی و نیز به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی و نوشیدنی کاربردهای مهمی دارد. این پژوهش به منظور بررسی سازگاری این گیاه به شرایط کشت شده و پتانسیل سنجی آن به منظور استفاده دارویی و زینتی انجام شد. بذور وحشی این گیاه ابتدا در گلدان جهت رشد اولیه کاشته شد و پس از رشد اولیه، نشاها در مرحله ۸-۶ برگی به زمین اصلی انتقال یافتند. کلیه ویژگی های فنولوژیک گیاه طی مراحل مختلف رشد گیاه ثبت شد. بوته ها در نیمه اول تیرماه وارد فاز زایشی شدند و برخی شاخص ها در مرحله گل دهی (ارتفاع گیاه، طول و قطر برگ، تعداد برگ، تعداد ساقه گل دهنده، ارتفاع گل آذین و ماندگاری گل بر روی بوته) بررسی شد. همچنین اجزای اسانس در مرحله گلدهی کامل توسط دستگاه GC و GC-MS مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که این گیاه سازگاری خوبی جهت کشت و کار و اهلی کردن در شرایط آب و هوایی مشهد دارد. گیاهان در مرحله گلدهی کامل دارای بیشترین میزان اسانس بوده و مهم ترین اجزای اسانس شامل، لینالول (۰۳/۳۰ درصد)، لینالیل استات (۰۸/۲۳ درصد) و آلفا ترپینئول (۱۳/۱۱ درصد) بود. همچنین به دلیل زیبایی برگ و گل های این گیاه و وجود عطر فراوان در مرحله گل دهی و عدم نیاز به شرایط خاص جهت پرورش و مقاومت به شرایط نامساعد به نظر می رسد که گیاه بسیار مناسبی جهت کشت و کار و همچنین کشت در فضای سبز با هدف زینتی می باشد.

Keywords:

فنولوژی , اسانس , زینتی , مریم گلی کبیر , لینالول