روند تغییرات عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیکی در ارقام گندم نان بهاره معرفی شده در سال های ۱۳۸۷-۱۳۳۰ در ایران

به منظور بررسی روند تغییرات عملکرد دانه، شاخص های رشد، کربوهیدرات های محلول ساقه و دمای سایه انداز در ۱۵ رقم گندم نان بهاره که طی سال های ۸۷-۱۳۳۰ معرفی شده اند، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ در مزرعه به نژادی بخش تحقیقات غلات موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. نتایج نشان داد که روند تغییرات عملکرد دانه طی این سال ها افزایشی بود و ۳۵ کیلوگرم در هکتار در هر سال بود. در بین ارقام گندم، بیشترین میانگین عملکرد (۵/۳۸ تن در هکتار) به رقم پارسی و کمترین آن (۲/۸۱ تن در هکتار) به رقم شعله تعلق داشت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و شاخص سطح برگ در ارقام مختلف در سطح احتمال یک درصد تفاوت معنی دار داشتند. ارقام جدید در مقایسه با رقم های قدیمی، زودتر به شاخص سطح برگ حداکثر رسیدند. همچنین ارقام جدید توانستند حداکثر شاخص سطح برگ را برای مدت زمان بیشتری حفظ کنند. کربوهیدرات های محلول ساقه در میانگره اول و دوم در بیشتر ارقام در ۱۴ روز پس از گرده افشانی ذخیره شد و سپس به دانه های در حال رشد انتقال یافت. مقدار کربوهیدرات های ذخیره شده در میانگره دوم بیشتر از میانگره اول بود. دمای سایه انداز در مرحله گرده افشانی در رقم های جدید نسبت به ارقام قدیمی تر گندم نان بهاره خنک تر بود.

Keywords:

گندم نان بهاره , شاخص سطح برگ , سرعت رشد محصول , میانگره دوم و کربوهیدراتهای محلول ساقه