چسب های زیست پایه: مزایا و چالش های پیش رو

در سال های اخیر مواد زیست پایه به دلیل آثار مثبت زیست محیطی، توجه زیادی را در بخش صنعت و نیز حوزه های علمی جلب کرده اند. افزون بر تجدیدپذیری و پایداری محیطی، برخی مزایای ویژه مواد زیست پایه در حوزه های رقابتی مانند بازار چسب و پوشش نیز نمایان شده است. مقاله حاضر مزایا و چالش های چسب های زیست پایه را پوشش می دهد. در مقایسه با انواع پایه نفتی، می توان به برتری های ویژه مواد زیست پایه شامل مقدار انتشار گاز گلخانه ای کمتر، محتوای آلی فرار، سمیت محیطی و سمیت انسانی کمتر اشاره کرد. همچنین زیست مواد تمایل بیشتری برای زیست سازگاری و زیست تخریب پذیری دارند که بر جذابیت آن ها می افزاید. مواد زیست پایه را می توان به طور مستقیم به عنوان مونومر و قطعه ساختاری تجدیدپذیر در فرمول بندی چسب استفاده کرد یا به عنوان افزودنی در فرمول بندی گنجاند. در حال حاضر از فناوری های پیش رو برای استفاده از چسب های زیست پایه می توان به استفاده از نشاسته و ترکیبات پروتئینی در تولید صفحه های چوبی با هدف حذف فرمالدهید اشاره کرد. همچنین، در چسب های زیست پایه می توان افزون بر دستیابی به نسبت عملکرد به قیمت مناسب، بعضی از خواص منحصربه فرد چسب همانند درجه آب گریزی را کنترل کرد. در این راستا، استفاده از انواع روغن گیاهی و مشتقات پوسته بادام هندی بسیار موثر شناخته شده اند. همچنین بعضی ساختارهای خاص همانند لیگنین یا تانن، قابلیت مناسبی در توسعه فرمول بندی چسب های مقاوم گرمایی یا حتی خاصیت ضدباکتریایی زیادی نشان می دهند. به طور کلی کارهای انجام شده تاکنون، بیانگر قابلیت مناسب چسب های زیست پایه برای مصرف در مقیاس صنعتی هستند. اما لازم است، تا مطالعات تکمیلی همانند مدل سازی پیش بینی عمر عملکردی چسب زیست پایه نیز انجام شود تا امکان جمع بندی مناسب درباره امکان استفاده از چسب های زیست پایه در صنعت فراهم شود.

Keywords:

چسب , زیست پایه , تجدیدپذیر , فرمول بندی , زیست تخریب