زمینه‎ها و ضرورت‎های مطرح شدن لایحه حمایت از خانواده و نقش مجالس ۲۱ و ۲۳ شورای ملی در تصویب آن

مطالبات زنان به ویژه در حیطه خانواده که از پیش از انقلاب مشروطه آغاز شده بود تا آغاز دهه ۱۳۴۰/ ۱۹۶۱ به نتیجه‎ای نرسیده بود‎ و زنان همچنان در مسائلی همچون طلاق، چندهمسری، و حضانت فاقد حقوق مناسب بودند. اگرچه در اسفند ۱۳۴۱/ ۱۹۶۳، محمدرضاشاه با اعطای حق رای به زنان، تحولی در موقعیت اجتماعی و سیاسی آنان ایجاد کرد، اما جایگاه حقوقی آنان در نظام خانواده همچنان شکننده و لرزان بود. به دنبال تلاش‎های بی‎نتیجه سناتور مهرانگیز منوچهریان جهت تصویب قانون حمایت از خانواده، طولی نکشید زنان حزب «ایران نوین» دولت را ترغیب به اقدامی جهت تصویب قانون ویژه‎ای در رابطه با حمایت از خانواده کردند و این لایحه در سال ۱۳۴۶/ ۱۹۶۷ به تصویب رسید، اما کم و کاستی‎های آن باعث شد در سال ۱۳۵۳/ ۱۹۷۴ یک لایحه اصلاحی در مجلس به تصویب برسد که حاوی شرایط بهتری برای زنان شد. پژوهش حاضر ضمن بررسی زمینه‎ها و ضرورت‎های مطرح شدن لایحه حمایت از خانواده، در تلاش است با تکیه بر مشروح مذاکرات مجلس، به این پرسش پاسخ دهد که مجالس ۲۱ و ۲۳ چه نقشی در تصویب لوایح حمایت از خانواده داشتند. یافته‎های تحقیق نشان می‎دهد نمایندگان حاضر در این مجالس به گونه‎ای مستقل و جدی این لوایح را مورد بررسی قرار داده، به چالش کشیده و نشان دادند که نقش آنان صرفا تایید صرف لوایح دولتی نیست، به طوری که وزارت دادگستری ناچار به تغییراتی در برخی مواد آن ها شد.

Keywords:

قانون خانواده , مطالبات زنان , مجلس ۲۱ , مجلس ۲۳ , ایران نوین