بررسی تاثیر غلظت، دما، پ هاش و سرعت چرخشی روی رفتار جریان محلول صمغ کتیرای ایرانی

در این پژوهش ویژگی های رئولوژیکی صمغ کتیرای ایرانی نوع نواری در پنج غلظت (۱ تا ۵ گرم در لیتر)، شش دما (۵ تا ۵۵ درجه سانتی گراد با فاصله های ده درجه ای)، سه سطح پ هاش (۴، ۷ و ۱۰) و  نوزده سطح سرعت چرخشی (تا ۲۰۰ دور بر دقیقه) مورد ارزیابی قرار گرفت. در ابتدا گرانروی ظاهری محلول صمغ کتیرا در سه غلظت (۱، ۳ و ۵ گرم در لیتر) به مدت ۲۸ ساعت در فاصله های زمانی ۲ ساعته اندازه گیری شد یافته ها نشان دادند که میزان گرانروی ظاهری با گذشت زمان تقریبا ثابت بوده و عامل خیساندن تاثیر معناداری روی گرانروی ظاهری محلول صمغ کتیرا ندارد. در ضمن، با در نظر گرفتن محدوده گشتاوری توصیف شده برای دستگاه گرانروی سنج (ویسکومتر) مورد استفاده، اثر متغیرهای گفته شده روی گرانروی ظاهری با سه تکرار در هر آزمون مورد سنجش قرار گرفت. در غلظت های پایین (۱ و ۲ گرم در لیتر)، با افزایش سرعت چرخشی مقدار گرانروی ظاهری تقریبا ثابت بوده و محلول رفتار نیوتنی (Newtonian) داشت ولی در غلظت های بالاتر (۳ تا ۵ گرم در لیتر)، به دلیل رفتار شبه پلاستیکی(Pseudoplastic)  با افزایش سرعت چرخشی مقدار گرانروی ظاهری کاهش یافت، در کلیه تیمارها، افزایش غلظت صمغ سبب افزایش گرانروی ظاهری و افزایش دما باعث کم شدن گرانروی ظاهری گردید. در بیش تر آزمون ها، پ هاش محلول تاثیر قابل توجهی روی گرانروی ظاهری نشان نداد. هم چنین، با استفاده از رابطه های ریاضی سرعت چرخشی به سرعت برشی (shear rate) تبدیل و یافته ها مورد مقایسه قرار گرفتند.

Keywords:

Rheology , Flow behavior , Gum tragacanth (Katira) , Apparent viscosity , رئولوژی , صمغ کتیرا , گرانروی ظاهری , رفتار جریان