اثر هنری؛ نظر به وجود شیء، بررسی تطبیقی آرای ویتگنشتاین متقدم و شکلوفسکی در باب هنر

لودویگ ویتگنشتاین، فیلسوف پر آوازه ی قرن بیستم، معتقد است که «اثر هنری شیء است در حالیکه از وجه ابدی به آن نگریسته شود» و ویکتور شکلوفسکی، منتقد و نظریه پرداز ادبی، نیز هنر را راهی برای «آشنایی زدایی» از اشیاء و «نا آشنا» نمودن امور آشنا می دانست. معتقدم که میان این دو دیدگاه در خصوص هنر و اثر هنری، نسبت و تشابهی قابل توجه وجود دارد. تاکید ویتگنشتاین و شکلوفسکی بر هنر به قدرت آن در هموار نمودن راهی برای «خوانندگان» (به معنای وسیع کلمه) برمی گردد تا اشیاء را فی نفسه و خارج از زمینه ی معمول شان ادراک نمایند. همانطور که شکلوفسکی میگوید «هنر از طرق مختلف، اشیاء را از خودکاری ادراک رها می سازد»؛ در مقابل، اشیاء از منظر شیوه ی عادی نگریستن تقریبا اصلا دیده نمی شوند یا «هیچ به حساب می آیند». در اثر هنری اما وجود اشیاء برجسته میشود. در این نوشتار می کوشم نشان دهم که دیدگاه های اولیه ی ویتگنشتاین در باب زیبایی شناسی در هماهنگی با نظریه ی فرمالیستی شکلوفسکی در خصوص هنر است.

Keywords:

"art" , "text" , "aesthetics" , "sub specie aeternitatis" , "defamiliarization" , "habitualization" , "the mystical" , "value" , "ethics" , "هنر" , "متن" , "اثر هنری" , "زیبایی شناسی" , "وجه ابدی" , "آشنایی زدایی" , "عادت زدگی" , "امر رازورانه" , "ارزش" , "اخلاق"