کاوشی در سرچشمه های درام روستایی ایران

این مقاله قصد دارد به خاستگاه های نمایشی درام روستایی در ایران بپردازد و با مقایسه این مفهوم با درام شبانی، به دریافت تازه ای از گونه های ادبیات نمایشی جهان برسد. اکبر رادی، یکی از برجسته ترین نمایشنامه نویسان معاصر، بسیار تحت تاثیر آنتوان چخوف و سبک پرداخت های نمایشی او بوده است. دو نمایشنامه او با عناوین مرگ در پاییز (۱۳۴۴) و در مه بخوان (۱۳۵۵) کاملا تحت تاثیر الگوهای درام روستایی چخوف، به ویژه دایی وانیا نوشته شده است؛ دو نمایشی که صورت بندی گونه ای نگاه دراماتیک ایرانی به فضا، انسان و روابط آدم های روستایی فرهنگ معاصر ما را نشان می دهد. کشف و شهودی که تاثیر خود را بر شعر، درام، داستان و سینمای ایران برجای گذاشت و فرایند تاملات دراماتیک ایرانی نیز با آن رقم خورد. در این مطالعه، از دیدگاه تاثیرپذیری یک گونه و مهم تر از آن، جهش در جایگاه و تراز فرهنگی یک زبان و گونه کاملا بومی، جهان شناسی درام روستایی ایرانی مورد توجه قرار می گیرد. تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، به مهم ترین شاخص های نمایشی این گونه دراماتیک می پردازد و با طرح مصادیقی از نمایشنامه های یادشده، چشم اندازی انتقادی در اختیار خواننده قرار می دهد.

Keywords:

pastoral drama , rural drama , Iranian rural drama , Chekhov , Radi , درام شبانی , درام روستایی , درام روستایی ایرانی , چخوف , دایی وانیا , رادی , مرگ در پاییز , در مه بخوان