تاثیر بازی درمانی آدلرین بر حافظه فعال دانش آموزان دختر ۷ تا ۱۲ سال با اختلال هوش خفیف

اهداف ناتوانی هوشی یکی از اختلالات رشدی عصبی رایج است که نقص درزمینه حافظه فعال، در کودکان مبتلا به این اختلال وجود دارد. یکی از شیوه های موثر در زمینه یادگیری، استفاده از بازی و به کارگیری تکنیک های بازی درمانی است. در این شیوه به کودکان فرصتی برای تمرین رفتارهای مفید اجتماعی و تجارب افکار و احساسات جدید در محیطی امن و همراه با روابطی حمایت گونه داده می شود. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی بازی درمانی به شیوه آدلرین بر حافظه فعال دانش آموزان دختر ۷ تا ۱۲ سال با اختلال هوش خفیف انجام شد. روش بررسی در این مطالعه کارآزمایی بالینی، از ۶۰ دانش آموز دختر ۷ تا ۱۲ سال با تشخیص اختلال هوش خفیف در مدرسه استثنائی فاطمه زهرا در شهر قم، ۲۸ دانش آموز که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند، با تخصیص تصادفی به صورت ۱:۱ به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، پروتکل آدلرین تراپی را به مدت ۱۰ هفته و هفته ای ۳ جلسه ۴۵دقیقه ای (۳۰ جلسه)، دریافت کردند. حافظه فعال هر دو گروه در ۳ مرحله پیش آزمون، پس آزمون و یک ماه بعد (بدون دریافت مداخله به منظور پیگیری)، به وسیله نسخه چهارم مقیاس هوش وکسلر کودکان سنجیده شد. تحلیل داده ها با آزمون های شایپرو ویلک، فریدمن، من ویتنی، بونفرونی و معادلات برآورد تعمیم یافته و به وسیله نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ انجام شد. سطح معنی داری نیز ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. یافته ها بیشترین فراوانی در هر گروه (آزمایش و کنترل) مربوط به سن ۷ سال (پایه اول) با فراوانی ۶ نفر (۴۳ درصد) و کمترین فراوانی مربوط به سن ۹ سال (پایه سوم) با فراوانی ۲ نفر (۱۴ درصد) بود. میانگین و انحراف معیار خرده آزمون حافظه فعال در گروه آزمایش، از ۳/۶۶±۶/۲۸ در پیش آزمون به ۴/۸۶±۱۰/۰۰ در پس آزمون و ۵/۲۵±۱۲/۶۴ در پیگیری افزایش یافت، درحالی که در گروه کنترل این تغییرات از ۳/۱۹±۵/۹۲ در پیش آزمون به ۳/۱۷±۵/۶۴ و ۳/۴۱±۵/۸۵در پس آزمون و پیگیری تغییر پیدا کرد. در گروه آزمایش میانگین حافظه فعال در تمام مراحل اندازه گیری تفاوت معنی داری داشت (p<۰/۰۵). در مرحله قبل از مداخله، میانگین حافظه فعال در گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری نداشت (p>۰/۰۵). در مرحله بعد از مداخله به دلیل اینکه مقدار احتمال خیلی نزدیک ۰۵/۰ بود، می توانیم از آن چشم پوشی کنیم و معنی دار در نظر بگیریم. در مرحله پیگیری، میانگین حافظه فعال در گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری داشت (p<۰/۰۵). نتیجه گیری به نظر می رسد بازی درمانی کودک محور به شیوه آدلرین بر حافظه فعال دانش آموزان با اختلال هوش خفیف تاثیر ماندگاری داشته باشد. بنابراین در برنامه ریزی های آموزشی برای این دانش آموزان می توان از بازی درمانی آدلرین جهت تقویت حافظه فعال استفاده کرد.

Keywords:

Mild intellectual disability , Child-centered play therapy (Adlerian) , Working memory , اختلال هوش خفیف , بازی درمانی کودک محور (آدلرین) , حافظه فعال