شناسایی حلزون‎های رودخانه دز استان خوزستان و معرفی دو گونه جدید برای ایران

چکیده فون حلزون‎های رودخانه دز دراستان خوزستان طی سال­های ۹۲-۱۳۹۱ مورد بررسی قرار گرفت. مجموعا تعداد ۲۹ گونه حلزون برای اولین بار از رودخانه دز استان خوزستان شناسایی شد که متعلق به ۱۵ جنس از۱۰ خانواده می­باشد که بر اساس خصوصیات مورفومتری (شکل، اندازه، نقوش روی صدف، اپرکول، دریچه صدف، راستگرد یا چپگرد بودن صدف، محل قرارگیری سوراخ تنفسی، خط میانه پشتی، موکوس و رنگ آن، اندازه بدن، سوهانک، خط کلیه و دستگاه تولیدمثلی) شناسایی شدند. بیشترین و کمترین تنوع گونه­ای در میان حلزون‎های شناسایی شده به ترتیب با ۱۸ و ۸ گونه مربوط به ایستگاه­های ۴ و ۲ از رودخانه دز که به فاصله ۸۲/۲۰ کیلومتر از یکدیگر قرار دارند، است. بزرگترین خانواده از نظر تنوع گونه­ای خانواده Thiaridae با ۸ گونه Melanopsispraemorsa، Melanopsis costata، Melanopsis doriae، Melanopsis nodosa، Melanopsis subtingitana، Melanoides pyramis، Melanoides tuberculata و Thiara scabra است. همچنین از بین گونه‎های شناسایی شده مهمترین گونه‎ها از لحاظ پزشکی در انتقال بیماری­های انگلی در انسان و دام گونه‎های Bulinus truncatus و Lymnaea truncatula است. گونه‎های Melanopsis subtingitana, Annandale,۱۹۱۸ و Gyraulus huwaizahensis  نیز برای اولین بار از ایران گزارش می­گردد.