دیگری تهدیدکننده و دیگری معنابخش در شعر معاصر، مطالعه موردی اشعار شمس لنگرودی

علاوه بر اینکه انسان­گرایی از رویکردهای اصلی اگزیستانسیالیسم است و انسان شانی معنابخش در آن دارد، دیگری به عنوان باشنده­ای که او نیز از وجود خویش آگاه است، در اگزیستانسیالیسم و ادبیات حضوری چندگانه پربحث و گسترده دارد. نتایج این پژوهش نشان داد که هم مجموعه­ای از مفاهیم مربوط به یکی از رویکردهای اگزیستانسیالیستی به مفهوم دیگری که در نظریات متفکرینی چون سارتر به چشم می خورد و در کل نگاهی است بدبینانه، در شعر شمس لنگرودی بازتاب قابل توجهی داشته است و هم نگاه انسان­گرایانه و معنابخش به دیگری در اشعار وی دارای مثال­های متعدد است. مطالعه ی اشعار نشان می­دهد که شاعر در نگاه انتقادآمیز به دیگری، موضوعاتی مانند محدودکردن اختیار و امکان­مندی دیگری، سلطه­جویی، توده سازی و توده شدگی و تنزل و سقوط رابطه ی اصیل من-تو به من-آن مطرح کرده است و در نگاه خوش­بینانه و انسان گرایانه به حضور معنابخش و محوری انسان پرداخته که سبب تعالی است و حتی بر نحوه ی آشکار شدن پدیده­ها بر شاعر تاثیر زیادی دارد. از شواهد مثال پرتعداد می­توان ادعا کرد که هر دو رویکرد را می­توان از مفاهیم اصلی اگزیستانسیالیستی حاضر در اشعار شمس لنگرودی دانست که حاکی از دغدغه­های وجودی شاعر است و در چارچوب شعریت و منطق هنری منعکس شده است.

Keywords:

اگزیستانسیالیسم , انسان­گرایی , پدیدارشناسی , دیگری , سارتر , شمس ­لنگرودی , فلسفه ی وجود