بازتاب قرار داد تاریخی ۱۹۱۹ در تحولات سیاسی معاصر
Publish place: History Reserch، Vol: 7، Issue: 25
Publish Year: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 64
This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HISTO-7-25_008
تاریخ نمایه سازی: 29 آذر 1402
Abstract:
انقلاب مشروطه در ایران فارغ از عوامل تاثیرگذار و نتایج آن در قالب"جنبشی علیه استبداد" قابل فهم است. مشروطیت در سادهترین تعریف تکاپوی برای محدود کردن اقتدار سنتی و توزیع قانونمند قدرت در چهارچوب نهادهای نو است. قدرت سیاسی قبل از مشروطه ساختی خودکامه دارد که حدود قدرت در آن نامشخص است. نهاد دولت مایملک سلطان و قدرت او در حکومت مطلق فرض میشود. سازمان و کارکرد حکومت پیش از مشروطه نامعین و تفکیکناپذیر است و اعمال قدرت بر اساس مناسباتی آمرانه انجام میگیرد. آنچه در ساخت چنین نظام سنتی از حکومت کمتر دیده میشود، رقابت قانونمند، قواعد غیر مشخص، نظام عقلانی حاکم بر روابط فرمانده و فرمانبر، سیستم منظم و کارآمدی حقوق ثابت است. "ماکس وبر" چنین خصوصیاتی را فصل ممیزه اقتدار سنتی و مدرن میداند. هدف اصلی مشروطه قانونمند و مقید کردن این بی حد و مرزی و بی رویگری قدرت سیاسی شاه بود. این مقاله با بررسی اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران در عصر استبداد قاجار، مشروطه را محصول بیداری ملی میداند که میخواستند از وضع مساعد تاریخ برای نجات ملت خود بهره جویند و با بحثی در این خصوص به قرارداد معروف ۱۹۱۹ م. مطابق با ۱۳۳۷ ه. ق و آثار اجتماعی این قرارداد به ویژه تاثیر آن در آثار شعرا و نوشتههای نویسندگان و محافل ادبی میپردازد و اشعاری را از "عشقی" در مخالفت با این قرارداد ذکر میکند.
Keywords:
Authors
جلیل نائبیان
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز