انسان شناسی از دیدگاه ابن سینا

تفکر انسان قدمتی به درازای حیات بشر دارد. یکی از مسایل اصلی انسان از همان آغاز، پرسش از خود و شرایط پیرامونی بوده است. حکما و متکلمان دینی در دوره های گوناگون، از اقصی نقاط دنیا، در مورد ابعاد مختلف انسان، نظریه پردازی های بسیاری نموده اند. از این میان می توان ابن سینا را نام برد که آرای فلسفی او تاثیر بسزایی در اندیشمندان دیگر داشته است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، با مطالعه عمده مباحث شیخ الرئیس در علم-النفس، در کتب فلسفی اش همچون شفا، نجات و اشارات و تنبیهات در مراتب انسان شناسی، به تبیین و بررسی اندیشه های او در باب انسان پرداخته و انسان شناسی را در دو مرتبه و دو مرحله بررسی می کند: مرحله اول، فلسفی و نظری محض است که در آن به انسان و ابعاد وجودی او، با دیدگاهی عقلی و فلسفی نگریسته می شود؛ مرحله دوم که نقطه اوج انسان-شناسی اوست، مرحله اشراقی و شهودی است. او در رسائل عرفانی خود همچون رساله حی ابن یقظان، رساله الطیر و سلامان و ابسال، و در نمط های آخر اشارات و تنبیهات و خطوطی از کتاب مباحثات و کتاب شفا، با نگرشی اشراقی و عرفانی، به بحث از انسان پرداخته است.

Keywords:

انسانشناسی , عقل , نفس , ابن , سینا.