بازخوانی آیات داستان های حضرت «مریم» و حضرت «نوح» با تاکید بر رویکرد تکمیل به جای تکرار

داستان های قرآن کریم، به شکل مجموعه های پراکنده در سوره های مختلف بیان شده اند. این پراکندگی، موجب شده تا برخی، موضوع «تکرار» این مجموعه ها را مبنای تحلیل آن ها قرار دهند. پژوهش حاضر با بررسی آیات مربوط به داستان های «حضرت مریم و حضرت نوح (ع)» و با رویکردی مبتنی بر تکمیل، نه تکرار ، این موضوع را بازخوانی نموده و به تفاوت های این دو رویکرد، پاسخ می دهد. از جمله: رویکرد تکرار، با استناد به آیات مشابه، ضمن توجیه و تفسیر موارد اختلافی، سعی دارد با اثبات یکی بودن این مجموعه ها و تکراری خواندن آن ها، صحنه هایی از یک داستان را حذف نماید. در مقابل رویکرد تکمیل، با دقت در موارد اختلافی، ضمن اشاره به تفاوت های آن ها، جلوه ها و صحنه های جدیدی را کشف و به لطایف بیانی- بلاغی تازه ای دست می یابد. نتایج پژوهش نشان می دهد، با تامل در آیات پراکنده ی متعلق به هر داستان، روشن می گردد که هر کدام از این مجموعه ها، پرده های مختلفی از یک داستان کامل هستند، به طوری که چیدن مرتب آن ها در کنار هم، به مثابه چینش مهره های یک پازل، تصویری جامع و کامل از کل داستان را شکل می دهد. علاوه بر این، می توان گفت: هر یک از این مجموعه ها، در حقیقت داستانکی در درون یک داستان بزرگ تر هستند. لذا ادعای تکرار در این مجموعه-ها، تنها با تکیه بر وجود چند آیه ی مشابه و یا با تکیه بر شان نزول، قابل پذیرش نبوده و جای نقد جدی دارد.

Keywords:

داستان قرآنی , حضرت نوح , حضرت مریم , تکرار , تکمیل