بررسی روغن قابل استخراج از میوه بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در جنگلهای استان چهارمحال و بختیاری

بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) یکی از گونه های ارزشمند بوم سازگان جنگلی کشور و از مهمترین و فراوانترین گونه های درختی موجود در جنگل های زاگرس است.این پژوهش با هدف آگاهی از ارزش تغذیه­ ای روغن استخراج شده از میوه این گونه و امکان تولید آن، در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. برای این منظور در منطقه جنگلی به وسعت ۱۰۰۰۰ هکتار تعداد ۶۸ قطعه نمونه ۱۰ آری انتخاب و مشخصه­ های کمی پایه­ های بلوط ­ایرانی یادداشت­ برداری شد. همچنین نمونه میوه از تعداد ۲۰ پایه در دو فرم پرورشی و طبقات قطری و تاجی مختلف تهیه شد. مقدار تولید میوه با استفاده از معادلات آلومتریک و استخراج روغن با استفاده از دستگاه سوکسله انجام شد. نتایج استخراج روغن میوه بلوط ایرانی نشان داد که مقدار متوسط روغن آن ۸/۵۶ درصد است. نتایج به دست آمده نشان می­ دهد که به طور متوسط از هر هکتار جنگل بلوط، ۹/۷ کیلوگرم روغن قابل بهره­ برداری است. تجزیه روغن موجود در این میوه بیانگر این موضوع است که ساختار اسید چرب روغن بلوط ایرانی به طور عمده حاوی اسیدهای چرب معمول در روغن های گیاهی است که از آن جمله می توان به انواع اسیدهای چرب تک غیراشباع (به ویژه اسید اولئیک)، چند غیراشباع (اسید لینولئیک) و اشباع (اسید پالمیتیک) اشاره کرد. درمجموع می ­توان این روغن را در گروه روغن های اسید اولئیک لینولئیک قرار داد. با توجه به ضروری بودن اسید اولئیک و اسید لینولئیک برای بدن انسان، این روغن از ارزش تغذیه ای زیادی برخوردار است.

Keywords:

بلوط ایرانی , چهارمحال و بختیاری , روغن , میوه بلوط