شمایل نگاری دینی در هنر بودایی (شمایل شناسی اولوکیتشوره)

شمایل­نگاری دینی، فصلی از هنر قدسی است و برای سنت­های دینی از ارزش­های تعلیمی، تبلیغی، آیینی و تجربی بالایی برخوردار است. این شاخه هنری در بودیسم مهایانه جایگاه و اهمیت ارجمندی داشته و مخصوصا در نگارگری بودی­ستوه­ها به­خوبی متجلی است. پژوهش حاضر به روش اسنادی و اساسا با هدف نشان دادن شمه­ای از تبلور قداست در هنر بودایی انجام گرفته است و یافته­های آن نشان می­دهد که گرچه بودیسم سنتی به دلیل فقدان رمزپردازی­های اساطیری و متافیزیکی عاری از هرگونه تمثال­پرستی بود، لکن بودیسم متاخر تحت تاثیر هنر یونانی گندهاره و ماتورا، دیانت ایرانی و تحولات الهیاتی درونی از جمله خلق آموزه تری­کایه و با ضرورت تسکین روح تشنه سالکان بودایی، به شمایل­نگاری روی آورد. در این جستار برای نمونه، رمزپردازی، نمادگرایی و شمایل­شناسی بودی­ستوه اولوکیتشوره مورد واکاوی اجمالی قرار گرفته است و بنابر یافته­ها ظاهرا در شمایل­نگاری اولوکیتشوره، تسبیح، نیزه سه شاخه، شمشیر، ورد­­­ مودره، عصای الماس شاهی و نیلوفر آبی کاربرد غالبی دارند و هر یک وجهی از وجوه خویشکاری او را برمی­تابد.

Keywords:

اولوکیتشوره , بودی ستوه , بودیسم مهایانه , شمایل نگاری , هنر قدسی