بررسی تغییرات مولفه های بیلان آب با استفاده از مدل SWAT+ و تعیین نقش عوامل موثر بر آن ها
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 55
This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWIM-13-4_013
تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1402
Abstract:
گزارش های دقیق بیلان منابع آب اهمیت زیادی در ارتقای برنامه های مدیریت پایدار حوضه های آبریز دارد. هدف اصلی در این مطالعه ارزیابی و استفاده از مدل SWAT+، به عنوان نسخه جدید مدل SWAT در شبیه سازی فرایندهای هیدرولوژیکی و تعیین نقش عوامل موثر در تغییرات مولفههای بیلان آبی در حوضه آبریز طشک بختگان است. در این راستا بعد از تهیه اطلاعات موردنیاز و واردکردن آن ها به مدل SWAT+، مراحل واسنجی و صحت سنجی مدل برای جریان رودخانه ها در ۱۰ ایستگاه هیدرومتری، جریان پایه در سه ایستگاه بالادستی و هم چنین واسنجی تراز آب زیرزمینی، تبخیروتعرق و عملکرد محصولات عمده کشت شده در سطح حوضه در طول بازه زمانی (۱۹۸۰-۲۰۱۴) انجام شد. ارزیابی نتایج واسنجی مدل در بیش تر ایستگاه ها مقادیر شاخص (۵/۰R۲>) و (۲/۰NSE>) را نشان می دهد که نتایج مطلوب و قابل قبول بود. مقایسه نتایج بیلان آب حاصل از SWAT+ با نتایج سایر مطالعات نشان می دهد که مقادیر نهایی پارامتر تبخیر-تعرق بیش تر و جریانات سطحی کم تر از نتایج سایر پژوهش ها بود، به طوربه طوری که فقط در مقایسه با نتایج مدل SWAT، سه مولفه مذکور به ترتیب افزایش ۱۷/۰، ۱۳/۱ و کاهش ۰۶/۰ میلیارد مترمکعب در سال را نشان می دادند. بررسی تغییرات مکانی و زمانی مولفه های بیلان نیز نشان داد که تغییرات بارش و تبخیر-تعرق از شمال به جنوب حوضه کاهشی است و در مناطق پربارش تناسب و همخوانی نوسانات آن ها بیش تر است. بیش ترین عامل در کاهش مقادیر آبدهی (۷/۷۴ درصد) و افزایش تبخیر-تعرق (۳/۸۰ درصد)حوضه مربوط به عوامل غیراقلیمی و انسانی از جمله تغییر کاربری اراضی، احداث سدها و ... است و تاثیر عوامل اقلیمی بر تغییرات آبدهی و تبخیر-تعرق به ترتیب ۳/۲۵ درصد و ۷/۱۹ درصد است. ارزیابی نتایج واسنجی مدل SWAT+ و مقایسه نتایج آن با سایر مطالعات انجام شده در حوضه حاکی از عملکرد قابل قبول این مدل در شبیه سازی و تفکیک سهم عوامل مختلف اقیلمی و انسانی در شرایط هیدرولوژیکی حوضه موردمطالعه می باشد. لذا با توجه به قابلیتهای جدید این مدل و اصلاح فرایندهای شبیهسازی آبهای زیرزمینی و تبادلات آن با رودخانه نسبت به مدل SWAT، استفاده از این مدل در جهت برآورد و تدقیق مولفههای بیلان آبی حوضههای آبریز توصیه میگردد.
Keywords:
Authors
رامین هادی قورقی
گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
مجید دلاور
گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :