فقه مشروطه: جستاری در زمینه های پیدایش آن
Publish place: Political and International Approaches، Vol: 15، Issue: 1
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 55
This Paper With 21 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SCJPO-15-1_008
تاریخ نمایه سازی: 17 بهمن 1402
Abstract:
انقلاب مشروطه یکی از اتفاقهای مهم تاریخ معاصر ایران است که تاثیرات چشمگیری در مناسبات سیاسی و اجتماعی رقم زده و تحولات عینی و ذهنی مهمی به دنبال داشته است. در این انقلاب نخبگان اعم از روشنفکران و علما نقش تعیینکنندهای ایفا کردهاند. از میان نخبگان مذهبی، طیفی از علما با نگاهی مثبت و تعاملگرایانه با دنیای مدرن، مفاهیم سیاسی جدید را که پایههای نظام سیاسی مشروطه را شکل میداد با بهرهگیری از ظرفیتهای مکنون در فقه سیاسی شیعه توجیه دینی کردند و چنان دستگاه فکری تولید کردند که از آن میتوان با نام فقه مشروطه یا فقه دموکراسی یاد کرد. پژوهش پیشرو با استفاده از روش هرمنوتیک زمینهگرای اسکینر ضمن اینکه زوایای آشکار و پنهان این دستگاه فکری را بازخوانی میکند به دنبال پاسخ به این پرسش است که فقه مشروطه درون کدام زمینههای عملی و ایدئولوژیک متولد شده است؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد زمینه ایدئولوژیک آن را متون دینی از یک سو و مفاهیم سیاسی جدید از سوی دیگر شکل داده است. درباره زمینه عملی این دستگاه فکری نیز میتوان به استبداد حاکمان قاجار و انقلاب مشروطه بعنوان دو عامل مهم یاد کرد.
Keywords:
Authors
بهمن زارعی
دانشجوی دکتری پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
سید صدرالدین موسوی
هیات علمی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی