تحلیل گفتمان قدرت، جایگاه سوژه و هویت در رمان حصار و سگهای پدرم

تحلیل گفتمان ادبی، به تحلیل داده­های زبانی و فرازبانی متن ادبی برای رسیدن به مفاهیم و تعابیر متفاوت از آن گفته می­شود. این پژوهش به شیوه توصیفی–تحلیلی به بررسی و تحلیل رمان حصار و سگ­های پدرم از منظر تحلیل گفتمان حاکم بر آن­ پرداخته است. ضرورت انجام این پژوهش در آن است که نشان می­دهد متن ادبی تنها داده­های زبانی و زیبایی­شناسانه نیست و می­توان از رهگذر داده­های زبانی و فرازبانی، تعابیر و برداشت­های متفاوتی از آن به دست داد. این داستان را از لحاظ گفتمان می­توان در سه بخش دسته­بندی کرد: گفتمان غالب، گفتمان تازه و نافرجامی گفتمان تازه. گفتمان قدرت با تک­صدا کردن زبان و جامعه و سرکوب گفتگو و دیگر ارتباطات، در جهت گسترش قدرت و تثبیت هرچه بیشتر آن گام می­نهد که خود در ساخت جامعه و سوژه­های همگون تاثیر فراوانی دارد. در نهایت، از آن­جا که هیچ گفتمانی نمی­تواند به تمامی خود را تثبیت کند، در تقابل با گفتمان غالب، گفتمانی تازه سر برمی­آورد که شخصیت اول داستان آن را نمایندگی می­کند. با تولید گفتمان تازه که یکی از ملزومات آن هویت تازه است، سوژه، هویت تازه­ای پیدا می­کند و به تدریج گفتمان پیشین به حاشیه می­رود؛ اما در نهایت گفتمان تازه راه به جایی نمی­برد.

Keywords:

حصار و سگ های پدرم , گفتمان غالب , گفتمان تازه , قدرت , سلطه , سوژه , هویت