بازتاب سیمای آل و یاران پیامبر (ص) در اشعار کردی و فارسی ماموستا بێخود

میل فطری بشر به ستایش جمال هستی و کمال انسانی، او را به مدح انسان­های بزرگوار واداشته و دیوان شاعران همواره مزین به مدح انسان­های بزگوار و کمالاتشان بوده­ است. با گسترش دین مبین اسلام و درخشش پرتو جمال صاحب «خلق عظیم» پیامبر رحمت، مدح وی، خاندان و یارانش و تمجید از خصال و کمالاتشان سرلوحه­ی دفتر شعر شاعران مسلمان در همه­ی اقوام گشت. شاعران کلاسیک کردی نیز که بیشترشان از مراکز و مدارس دینی سر برآورده­اند، در ثنای پیامبر، خاندان و یارانش همواره زبانزد بوده­اند؛ از جمله­ی این شاعران، شاعر عارف ملا محمود مفتی متخلص به «بێخود» است که سراسر دیوانش معطر به عطر ثنای پیامبر، آل و اصحاب ایشان است؛ به گونه­ای که در سروده­هایش به هر دو زبان فارسی و کردی، با سیاقی عاشقانه و بیانی عارفانه، با نثار گنج اخلاصش به پای صدق «صدیق» خود را مستغنی از عالم اسباب می­داند و تخم مهر «حیدر» را چنان در دل می­پروراند، که سنی و جعفری را خادم «سبطین نبی» می­شمارد. در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نمونه­های زیبایی از شعرهایش پرداخته­ و  نشان داده ­می­شود که وی در این مدایح با مقدمه­های تغزلی زیبا، کلامش را با سوز و گداز عاشقانه و در قالب انواع صور خیال، از حالت روایی که در اغلب این گونه مدایح مرسوم است، خارج نموده و با بیانی عارفانه و صوفیانه، به آن رنگ و بوی عاطفی داده­ است.

Keywords:

ثنا , آل و اصحاب پیامبر (ص) , اشعار کردی و فارسی , بێخود , مضامین دینی