سنجش میزان برخورداری سکونتگاه های روستایی شهرستان بروجرد (با بهره گیری از مدل های ترکیبی فازی)

ضرورت توجه به محرومیت مشهود برخی سکونتگاه­های روستایی و خلاء یک بررسی جامع در زمینه توسعه روستایی در شهرستان بروجرد، موجب گردید تا پژوهش حاضر ضمن تبیین دقیق وضعیت توزیع خدمات و امکانات روستایی در شهرستان، میزان توسعه­یافتگی مناطق مستقر در قلمرو پژوهش را بصورت دقیق به تصویر بکشد. در همین راستا هدف کلی این پژوهش تحلیل فضایی توسعه روستایی در دهستان­های شهرستان بروجرد و ارائه راهکارهایی جهت برقراری توسعه متوازن بین نواحی مورد مطالعه بوده است. این مطالعه به لحاظ ماهیت یک پژوهش کاربردی و از منظر روش­شناسی در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی قرار می­گیرد. شیوه گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه­ای و ابزار جمع­آوری مبتنی بر ابزارهای استانداردشده در قالب فرم­ها و جداول رسمی آمارنامه سرشماری عمومی نفوس و مسکن (بویژه سالنامه آماری سال۱۳۹۰ استان لرستان) بوده است. جامعه آماری پژوهش نیز کل روستاهای قابل سکونت واقع در شهرستان­های شهرستان بروجرد، برابر با ۱۹۲ روستا بوده است. در ادامه ۴۷ مولفه از شاخص­های توسعه از آمارنامه رسمی استخراج و پس از وزن­دهی با روش­های آنتروپی­شانون و تحلیل مولفه­های اصلی، با بهره­گیری از تکنیک­های ویکور فازی، تاپسیس فازی، تحلیل سلسله­مراتبی خوشه­ایی و ضریب پراکندگی مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل کلی شاخص­های توسعه نشان داد، طبق محاسبات تکنیک ویکور فازی دهستان گودرزی با ضریب ۰۷/۰ توسعه­یافته­ترین و دهستان و همت­آباد با ضریب ۸۶/۰ محروم­ترین منطقه شهرستان به لحاظ توسعه روستایی بوده­اند. همچنین نتایج حاصل از محاسبات تکنیک تاپسیس فازی نیز نشان داد: بیشترین ضریب توسعه با ۴۸/۰ مربوط به دهستان گودرزی و کمترین ضریب توسعه مربوط به دهستان دره­صیدی ۲۸/۰ بوده است. نتایج حاصل از رتبه­بندی دهستان­های مورد مطالعه به لحاظ توسعه روستایی نیز نشان داد دهستان­های گودرزی، شیروان، برده­سر، والانجرد، اشترینان، همت­آباد و دره­صیدی به ترتیب در رتبه­های اول تا هفتم قرار گرفتند.

Keywords:

توسعه , توزیع و تخصیص امکانات , سکونتگاه های روستایی , تکنیک فازی , شهرستان بروجرد