بررسی تطبیقی رمان طلسمات و بوف کور از دیدگاه افسانه گردانی

به نظر کریستوا هر متنی حاصل یک شبکه ی متنی قبل از خود است؛ بنابراین برای رمزگشایی باید سراغ این شبکه برویم. نویسندگان و شاعران همواره از متون قبلی بهره مند شده اند. این کار گاهی به صورت افسانه گرایی است که جز بازنویسی و بازآفرینی افسانه ها نیست و کمک چندانی به ادبیات نمی کند. اما افسانه گردانی رویکرد متفاوتی دارد که مایه ی تحول در ادبیات است. افسانه گردانی تنها یادآور افسانه ها به گونه ی تلمیح و اشاره نیست، بلکه با بهره گیری از بینامتنیت، متن گذشته را دگرگون می سازد، تا آن جا که خواننده به سادگی نداند در شکل گیری متن جدید چه متن ها و چه افسانه هایی دخیل بوده است. در رمان طلسمات با سه رویکرد افسانه گویی، افسانه گرایی و افسانه گردانی مواجه هستیم، در رمان بوف کور نیز نویسنده با استفاده از افسانه ها و اسطوره های زیاد، متن پشین را دگرگون ساخته است. از نتایج این مقاله نیز بهره بردن هر دو رمان از افسانه ها علیه افسانه هاست. این نوشتار به بررسی این رمان ها از دیدگاه افسانه گردانی یا بینامتنیت افسانه ای می پردازد.

Keywords:

Legendism , legend-turning , intertextuality , Spells , The Blind Owl , افسانه گرایی , افسانه گردانی , بینامتنیت , طلسمات , بوف کور