تبیین الگوی مفهومی معماری میان افزا با رویکرد زبان شناسی نمونه ی منتخب مطالعاتی ایستگاه مترو وکیل الرعایا واقع در جداره تاریخی خیابان کریم خان زند شیراز

چگونگی طراحی معماری میان افزا به عنوان یک رویکرد میان رشته ای از عناصر مهم و تاثیرگذار در باز زنده سازی و توسعه گردشگری بافت تاریخی شهر به شمار می رود. توجه به ویژگی های دلالتی متن میان افزا خصوصا در بافت تاریخی در قوانین بنین المللی متعدد توصیه شده است این مسئله تاکنون توسط پژوهش گران با کاربست زبان شناسی مورد پژوهش قرار نگرفته است. زبان میان افزا مستلزم به کارگیری فنون بلاغی گوناگون است. توجه به نقش فن مجاز و به ویژه رابطه تعاملی آن با استعاره، در زبان معماری میان افزا برای تولید و بیان معنا در پژوهش های پیشین مد نظر قرار نگرفته است. هدف این پژوهش بررسی نحوه شکل گیری و کارکرد فنون بلاغی و در تولید و انتقال معنا و نیز رمزگشایی و باز تولید آن در معماری میان افزا در بافت تاریخی است. به این منظور برای نخستین بار، شرایط تحقق فنون بلاغی مجاز و استعاره در معماری میان افزا تعریف شد و رابطه تعاملی آنها در دو محور همنشینی و جانشینی برای ایجاد دو فن دیگر ایهام و کنایه با هدف تبیین الگوی مفهومی بررسی معماری میان افزا با رویکرد زبان شناسی در نمونه مورد مطالعه ایستگاه مترو وکیل الرعایای شیراز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پژوهش حاضر کیفی و با ماهیتی کاربردی است. داده ها از طریق مطالعه اسنادی گردآوری و به روش توصیفی – تحلیلی، نشانه شناسانه و شیوه تطبیقی - مقایسه ای و مطالعه موردی تحلیل شد. بر اساس یافته های پژوهش معماری میان افزا به یاری رابطه تعاملی مجاز و استعاره در دو محور همنشینی و جانشینی با شکل دهی دیگر فنون تکثیر و توسعه آنها می شود، همچنین با تلفیق معانی صریح و ضمنی نشانه های متون گذشته و «از آن خودسازی» آنها ضمن شکل دهی به واقعیات به ساخت نوعی ایدئولوژی ساخت میان-افزاها مبادرت می ورزند. بنابراین از طریق درک عملکرد فرمول بلاغی و به ویژه رابطه تعاملی مجاز و استعاره، امکان رمزگشایی و باز تولید معنای هر معماری پیچیده بلاغی به کمک تحلیل نشانه شناسانه میسر می شود. در بهره گیری از این فنون به مثابه ابزار بیان اندیشه در طراحی معماری میان افزا در قالب نمودار غنای معنایی معماری این نوع طراحی را بعنوان نتیجه پژوهش برای نخستین بار (پس از بررسی پیشینه پژوهش های قبلی) ممکن می کند.

Keywords:

کلمات کلیدی: الگوی مفهومی معماری , میان افزا , رویکرد زبان شناسی , بافت تاریخی شیراز