تحلیل ارتباط مشارکت اجتماعات محلی و توسعه پایدار اکوگردشگری در مناطق تحت حفاظت (مطالعه موردی: پارک ملی لار و اثر طبیعی ملی تنگه واشی)

در تحقیق حاضر سطح پایداری در دو تیپ مختلف مناطق تحت حفاظت استان تهران (شامل پارک ملی لار و اثر طبیعی ملی تنگه واشی) مورد مقایسه قرار گرفته شده است. علاوه بر این به ارزیابی میزان مشارکت اجتماعات محلی و اکوگردشگران، به منظور سنجش میزان اثرگذاری مشارکت بر سطح پایداری توسعه اکوگردشگری در این مناطق، پرداخته شده است. مطالعه حاضر از نظر هدف، نظری - کاربردی، و از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی و تطبیقی است. گردآوری داده ها به روش اسنادی و پیمایشی بوده است که در روش اسنادی، داده ها مطابق با مطالعات پیشین، اسناد و منابع بین المللی از سوی سازمان های گردشگری تهیه شده است. در روش پیمایشی نیز از ابزارهای پرسش نامه، مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات، به روش کمی بوده که برای تحلیل های آماری از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی و مدل ANP بهره گرفته شده است. جامعه آماری و حجم نمونه موردمطالعه شامل اجتماعات محلی و اکوگردشگران می باشد. روایی پژوهش مبتنی بر روش های سازه و صوری، و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شده است. نتایج تحلیل سلسله مراتب شبکه ای حاکی از آن است که بالاترین امتیازهای اختصاص یافته به متغیرهای موثر در توسعه پایدار اکوگردشگری شامل تنوع زیستی، اکوسیستم، نظارت - کنترل و مشارکت می باشد؛ و در مقابل کمترین امتیازها مربوط به متغیرهای دسترسی به زیرساخت ها و تسهیلات اکوگردشگری، تراکم جمعیت، تعداد طرح ها و پروژه ها و هزینه های اکوگردشگری است. نتایج همچنین نشان داد که سطح پایداری در پارک ملی لار با میانگین ۴، و در اثر طبیعی ملی تنگه واشی با میانگین ۳/۲ است. همچنین بالاترین سطح مشارکت در بین اجتماعات محلی و اکوگردشگران نیز مربوط به پارک ملی لار می باشد. یافته ها نشان می دهد که بین مشارکت اجتماعات محلی و توسعه پایدار اکوگردشگری در مناطق تحت حفاظت، رابطه مستقیمی وجود دارد.

Keywords:

توسعه پایدار اکوگردشگری , مشارکت اجتماعات محلی , مناطق تحت حفاظت , پارک ملی لار , اثر طبیعی ملی تنگه واشی