مطالعات علوم زمین در حل مسائل باستان شناسی در شرق دامغان

پژوهش های باستان شناسی حکایت از حضور انسان از دیرباز تا کنون در حاشیه شمالی کویر مرکزی ایران دارد. از آنجائیکه محل استقرارگاههای باستانی به عنوان سکونتگاه انسانهای پیشین ، تحت تاثیر عوامل و قابلیت های محیطی مانند منابع آب بوده است، جهت شناسایی و بازسازی مرز پهنه آبی منطقه ای بین ایالت ساختاری البرز و ایران مرکزی به طول ۱۳ کیلومتر در مسیر جاده دامغان – شاهرود مورد مطالعات زمین شناسی قرارگرفت. تلفیقی از داده های باستان شناسی و ژئومورفولوژی، بررسی های رسوب شناسی و مطالعات پالینولوژیکی و حضور داینوسیست های شاخص نظیر Operculodinium cf. eirikianum و Bitectatodinium tepikiense نشان دهنده یک محیط آبی وسیع در زمان نئوژن پسین است. تجمع و حضور مکانهای باستانی می تواند موید این ادعا باشد. این محیط آبی مرتبط با دریاچه نمک حاج علی قلی (پلایای چاه جم) در جنوب منطقه مورد مطالعه است و رسوبات مورد مطالعه بر روی پهنه رسی حاشیه شمالی این دریاچه در زمانی که سطح آب بالا بوده است قرار می گرفته است. احتمالا" دو عامل تکتونیک و تغییرات اقلیمی روی کاهش سطح آب موثر بوده و آن را به شکل امروزی در آورده است.

Keywords:

دریاچه , عوامل محیطی , استقرارگاه های باستانی , شرق دامغان , پالینولوژی