نقش سورفاکتانت آنیونی در ایجاد تنش اکسیداتیو در اکوسیستم های آبی و اثر آن بر رشد گیاه آزولا (Azolla filiculoides)

مصرف گسترده سورفاکتانت­ها در بسیاری از زمینه­های صنعتی و تجاری و تخلیه فاضلاب­های حاوی این ترکیبات به اکوسیستم­های آبی، حیات آبزیان را به مخاطره انداخته است. این ترکیبات به مولکول­های زیستی مختلف از قبیل پروتئین­ها، اسیدهای نوکلئیک و لیپیدها متصل شده هستند و با افزایش تولید گونه­های اکسیژن فعال موجب تخریب ساختار سلول می­شوند. از این رو در مطالعه حاضر ابتدا تاثیر غلظت های ۰، ۱۰، ۲۰، ۳۰ و mg/L۴۰ سورفاکتانت آنیونی الکیل بنزن سولفانات خطی به مدت ۷ روز بر شدت تنش اکسیداتیو ایجاد شده در گیاه آبزی Azolla filiculoides بر اساس شاخص مالون دی آالدهید بررسی شد. تغییرات برخی شاخص های رشد شامل میزان کلروفیل کل و شاخص پایداری غشا و همچنین محتوای آنتی­اکسیدانی گیاه شامل کارتنوئید کل، آنزیم کاتالاز، محتوای فنلی و پرولین آزاد مورد بررسی قرار گرفتند. کمترین میزان کلروفیل کل و شاخص پایداری غشا و بیشترین میزان مالون دی آلدهید و پرولین آزاد در غلظت mg/L۴۰ از سورفاکتانت مشاهده شد. با این وجود میزان فنل کل کمتر تحت تاثیر غلظت های سورفاکتانت قرار گرفت. به این ترتیب، حضور غلظت های ۳۰ تا mg/L۴۰ و بالاتر سورفاکتانت ظهور تنش اکسیداتیو و القای اثرات مهاری بر برخی شاخص­های رشد را به دنبال خواهد داشت.

Keywords:

Azolla filiculoides , آلکیل بنزن سولفانات خطی , تنش اکسیداتیو , سورفاکتانت آنیونی