بررسی نقش های معنایی در هر یک از تفکیک های معنایی فعل «دیدن»

کاسکلا و مورفی ریشه­ چندمعنایی را در تنوع موجود در رویه­ های معنایی-کاربرد­شناختی یا روابطی می ­دانند که از طریق آنها معانی واژه­ ها به نحوی گسترش یا تغییر می­ یابند که یک واحد واژگانی دارای چند معنی مجزا می­ شود. از سوی دیگر، آنتونانو چندمعنایی را شرایطی می­داند که در آن یک واژه، دو یا چند معنی مرتبط با یکدیگر دارد. در این پژوهش، تعریف چندمعنایی تلفیقی از دو تعریف ارائه شده در بالا در نظر گرفته شده­ است. به این ترتیب چندمعنایی عبارت است از گسترش دامنه­ معنی یک واژه از مفهوم پیش­ نمونه­، به سمت چند مفهوم کاملا مجزا و یا مرتبط. این که چرا معنی واژه گسترش می ­یابد اهمیت دارد اما مهم تر از آن، چگونگی این گسترش است. برای مثال چگونه دو حوزه­ مفهومی جداگانه مانند حوزه­ دریافت صدا از طریق حواس شنوایی و حوزه­ درک و فهم، با هم ارتباط پیدا می­ کنند و به عنوان معنی­ های یک واژه در نظر گرفته می­ شوند. در این پژوهش چندمعنایی فعل دیدن و تفکیک­ های معنایی آن بررسی می ­شود. به این منظور تمام معانی و مثال­ های فعل دیدن از فرهنگ سخن، فرهنگ دهخدا، فرهنگ هم­آیند­های فارسی و پایان­نامه مادرشاهیان جمع ­آوری، سپس دسته ­بندی معنایی برای این فعل ارائه می ­شود. در مرحله بعد، نقش­های مفهومی هر یک از این طبقات بررسی می ­شود تا وجود ارتباط میان طبقه ­های معنایی فعل دیدن و نقش­های مفهومی در هریک از این طبقات و چگونگی این ارتباط مشخص شود.

Keywords:

معنی شناسی شناختی , افعال حسی , نقش های مفهومی