بررسی آت اکولوژی گونه Stipagrostis pennata در ماسه زارهای روداب

برای مدیریت اکوسیستم های مرتعی و حفظ پوشش گیاهی عرصه های طبیعی مناطق خشک، دانستن نیازهای اکولوژیک گونه های شاخص و غالب این نواحی و اکوسیستم ها ضروری است. یکی از مهم ترین گونه های شاخص تپه ها و اراضی ماسه ای دشت بیابانی روداب سبزوار، گونه Stipagrostis pennata می باشد که با توجه به پوشش نسبتا انبوه، سازگاری بالایی با شرایط خاک و وضعیت محیطی منطقه دارد. مطالعه حاضر به منظور شناخت خصوصیات بوم شناختی این گونه جهت توسعه رویشگاهی آن در اراضی ماسه ای مشابه منطقه مورد مطالعه انجام گرفت. در این تحقیق در محدوده ۶۰۰ هکتاری و از طریق نمونه گیری تصادفی سیستماتیک با استفاده از ترانسکت خطی درصد پوشش تاجی و ویژگی های رویشی گیاه Stipagrostis pennata اندازه گیری و نمونه برداری از خاک رویشگاه نیز در طول چهار ترانسکت ها در دو عمق ۰ تا ۳۰ و ۳۰ تا ۶۰ سانتی متری انجام پذیرفت و بررسی های مربوط به مشخصات اقلیمی، زمین شناسی، مراحل فنولوژی، تیپ رویشگاه، گیاهان همراه، متغیرهای رویشی و تجزیه فیزیکی و برخی از مهم ترین فاکتورهای شیمیایی خاک این رویشگاه (میزانEC ، pH و عناصر N،P ، K، C، CA، Mg، و(Na انجام گرفت. نتایج نشان داد که این گونه در مناطق با خاک کاملا ماسه ای به عنوان گونه غالب مشاهده شده و در بارندگی سالانه کم و حدود ۱۵۰ میلی متر و اقلیم بیابانی رویش مناسبی دارد و قلیاییت و هدایت الکتریکی خاک به ترتیب ۹/۷ تا ۴/۸ و ds/m ۰/۳۴ تا ds/m۰/۴۴ می باشد. بررسی رابطه بین میزان عوامل رویشی گیاهی و از فاکتورهای خاک رویشگاه بیانگر معنی دار بودن رابطه بین تولید و میزان نیتروژن و نیز بین کلسیم و قلیاییت خاک و تاج پوشش گیاه S. pennata بود و مطالعات نشان داد که مهم ترین عامل اکولوژیکی برای رویش و پراکنش این گونه به صورت اجتماعات رویشگاهی و به عنوان گونه شاخص و غالب در ماسه زارهای بیابانی منطقه، سازگاری ادافیکی این گونه با داشتن غلاف ماسه ای تارهای ریشه ای و گسترش سیستم ریشه ای بصورت شبکه گسترده، افشان و طویل است.

Keywords:

آت اکولوژی S. pennata , ویژگی های رویشی S. pennata , دشت سبزوار