بررسی اندیشه های اجتماعی در دیوان شاعر لب دوخته، فرخی یزدی

میرزا محمد فرخی یزدی ملقب به تاج الشعرا (۱۲۶۸ شمسی – ۲۵ مهر ۱۳۱۸ شمسی) شاعر و روزنامه نگار آزادی خواه و دموکرات صدر مشروطیت است. وی سردبیر روزنامه طوفان بود. او همچنین نماینده مردم یزد در دوره هفتم مجلس شورای ملی بود و در زندان قصر کشته شد. مدفن او ناشناخته است.فرخی بر اساس طبع سرکش و آزادمنش که داشت با هر گونه استبداد مخالف بوده و با آن مبارزه می کرد. در زمانی که مرسوم بود در اعیاد شعرا قصایدی در مدح حکومت بسرایند، او بر خلاف معمول و بر خلاف انتظار حکومت در نوروز سال ۱۳۲۹ ه ق برابر ۱۲۹۰ ه ش مسمطی خطاب به ضیغم الدوله سرود و به اوضاع سیاسی اجتماعی حاکم بر کشور تاخت.[۳] او در این شعر به مقایسه اوضاع کشور با دوران باستان پرداخته و استبداد حاکم بر ایران را که ضیغم الدوله نماینده آن بود به عصر ضحاک تشبیه کرده ، ایران را به عهد ایرج و دو دولت استعمارگر روس و انگلیس را به سلم و تور پادشاهان بد طینت اسطوره ای تمثیل می کند. در ضمن متذکر می شود که راه و رسم عدالت که شیوه پادشاهان تاریخی ایران بوده از بین رفته و زر و زور آبروی خاکپاک ایران را از بین برده است.

Keywords:

فرخی , مشروطه , شعر , آزادی