آیا درباب یقین معرف ویتگنشتاین سوم است؟ یک ارزیابی نقادانه

ویتگنشتاین علاوه بر دو کتاب رساله منطقی فلسفی (۱۹۲۱) و تحقیقات فلسفی (۱۹۵۱)، مجموعه ای از یادداشت ها بر جای گذاشت. برخی از شاگردان او این یادداشت های برجای مانده را برمبنای ملاحظاتی، گاه با پیرایش ها و افزایش هایی با عناوین مختلف منتشر ساختند. یکی از این آثار، که در زمره آخرین تالیفات منتشرشده از ویتگنشتاین است، با عنوان درباب یقین به سال ۱۹۶۹ منتشر شد. ویتگنشتاین در این کتاب به بحثی معرفت شناختی می پردازد و ضمن رد شکاکیت استدلال می کند که یقین هرچند بی معنا و مقوله ای غیرمعرفتی است، وجودش برای شکل گیری معرفت، ضروری است. گروهی از مفسران ازجمله رم هره و مویال شراک از این رویکرد جدید ویتگنشتاین با عنوان ویتگنشتاین سوم یاد کرده اند. هدف نوشتار حاضر آن است که با بررسی نقادانه سیر اندیشه ویتگنشتاین در رسیدن به یقین گرایی خاص خود از رساله تا درباب یقین نشان دهد برخلاف مدعای مفسرانی نظیر هره و مویال شراک، ویتگنشتاین درباب یقین، ویتگنشتاین جدیدی نیست و بن مایه مباحث او درمورد شکاکیت و یقین و بی معنایی آن ها، به تفکرات قبلی او در رساله و تحقیقات به خصوص به بحث زبان خصوصی و انکار آن برمی گردد.

Keywords:

زبان خصوصی , یقین , شکاکیت , ویتگنشتاین سوم , بازی های زبانی