بررسی تجربه بازآفر ینی محله تاریخی و روستا شهری کوچه بیوک شهر یزد

با ورود مدرنیته به ایران، افزایش جمعیت و گسترش شهرها، بسیاری از روستاها به شهرها الحاق شده و به صورت محله ای از محلات شهر در می آمدند. الحاق این روستاها به شهر مشکلات جدید کالبدی ، عملکردی و اجتماعی زیادی را برای ساکنان آنها به وجود می آورد. در همین راستا محله تاریخی کوچه بیوک شهر یزد با ماهیتی روستاشهری در سال ۱۳۹۸ به عنوان یکی از محلات هدف بازآفرینی معرفی شد. با توجه به ساختار اجتماعی نسبتا منسجم محله و اهمیت بحث مشارکت در بازآفرینی ؛ ارتباط گرفتن با سکنه ، شناخت ساختار اجتماعی و جلب اعتماد آن ها برای گسترش دامنه همکاری با دفتر بازآفرینی در اولویت قرار گرفت . در ادامه شناخت عمیق محله با شروع پایش کالبدی ، پایش اجتماعی و مصاحبه های فرد به فرد با سکنه محله و همچنین مستندسازی مراسم ، آیین ها و آسیب شناسی این موارد آغاز شد. رسیدگی به درخواست های مردمی و همچنین پیشنهاد اجرای چند پروژه عمرانی پیشگام قطعی با هدف جلب اعتماد و مشارکت و همیاری سکنه از دیگر اقدامات دفتر بازآفرینی بود که هیچ گاه محقق نشد. پس از شناخت ، در طی یک فرایند راهبردی چشم انداز ۱۰ ساله محله ، اهداف ، راهبردها و پروژههای موضعی و موضوعی با مشارکت سکنه ندوین شد. تجارب به دست آمده از این پروژه نشان می دهد ضعف در مبانی نظری ، کمبود تجارب عینی موفق بازآفرینی در سطح کشور، عدم تخصیص بودجه ویژه بازآفرینی از سوی نهادهای دولتی ، عدم آشنایی مدیران شهری با رویکرد بازآفرینی شهری ، عدم مشارکت ساکنان و مالکان محله در فرآیند تهیه و اجرای طرح و تعدد نهادهای متولی در زمینه بازآفرینی و نبود هماهنگی میان آنها سبب شده است که فرایند بازآفرینی در تهیه طرح خلاصه گردد و با تغییر مدیران و رویکرد آنها، اقدامات اجرایی پیش بینی شده به مرحله اجرا نرسند.

Keywords:

بازآفرینی , مشارکت , محله کوچه بیوک , یافت روستا شهری , شهر یزد