تحلیل انتقادی گونه های مبناگروی در مطالعات آینده پژوهی اسلامی

از مهم ترین عوامل دستیابی به نسخه آینده پژوهی اسلامی، چگونگی تلقی آینده پژوهان مسلمان، از منابع معرفت بخش دینی است. این مقاله، با اتخاذ روش اسنادی و بر اساس «تحلیل محتوا» سه گونه ی مبناگروی، یعنی «اسلامی-دینی گروی آینده پژوهی»، «قرآن گروی آینده پژوهی» و «حدیث گروی آینده پژوهی» را بازجسته است. و در ادامه نیز، برای بهبود تسریع در روند کشف، فراگیری، ایجاد درک مشترک در اذهان نسخه آینده پژوهی اسلامی، اعتنا به پاره ای از ملاحظات معرفت شناختی، منبع شناختی و روش شناختی را ضرورتی انکارناپذیر می داند. ازجمله این موارد، می توان به «عدم رمزگشایی در معنای اسلامی بودن آینده پژوهی»، و «مرزگشایی از وجه تناسب نسخه آینده پژوهی اسلامی با تعابیر هم آوای آن»، «ابهام در معرفی معیارهای اسلامی بودن مطالعات آینده پژوهی»، «عدم اعتنای کافی به نقش «روش» در مطالعات آینده پژوهی»، «عدم به کارگیری از منابع و ادله بین مذهبی»، «نامعلومی نقش تجارب و دستاوردهای بشری در پازل معرفتی آن»، «عدم معرفی سازوکارهای روش شناختی در ارائه نظریه» و «عدم تشکیل نظام مسائل در مطالعات آینده پژوهی اسلامی». اشاره نمود.

Keywords:

آینده اندیشی , آینده پژوهی اسلامی , آینده پژوهی دینی , مبناگروی آینده , اسلامی بودن آینده پژوهی