تحلیل جایگاه امر قدسی در خط نستعلیق دوره قاجار از منظر سنت گرایان۱

خط نستعلیق ، دومین خط ویژه ایرانیان است که به دلیل هندسی بودن فرم این قلم ، تغییرات سبکی در آن، از ابتدای وضع شدن تا به امروز قابل اندازهگیری است . با توجه به این که در دوره قاجار به تدریج ، ایران از دوره سنتی به دوره مدرن وارد می شود. این پژوهش با هدف کشف نسبت امر قدسی با خط نستعلیق دوره قاجار از دیدگاه مکتب سنت گرایی بر مبنای کلید واژه امر قدسی به معنای علم مقدس، به دنبال کشف کیفیات بصری خط نستعلیق این دوره نیز هست . سوال اصلی پژوهش این است که از منظر سنت گرایان جایگاه امر قدسی در خط نستعلیق دوره قاجار چگونه است ؟ دادههای این پژوهش به روش کتابخانه ای - اسنادی جمع آوری شده است . این پژوهش توصیفی - تحلیلی است . دادهها به صورت کیفی نیز تجزیه و تحلیل شدهاند. این پژوهش ضمن واکاوی نقش خوشنویسان صاحب سبک دوره قاجار در پیش برد خط نستعلیق ، نسبت خط نستعلیق با امر قدسی این دوره را از دیدگاه سنت گرایان مطالعه می کند. در انتها مشخص می شود، با توجه به پیشرفت جامعه به سمت مدرنیته ، خوشنویسی نیز باید به همان سمت حرکت می کرد، اما هنرمندان این هنر اصیل و سنتی ، در طی این دوره، توانستند با پدید آوردن اشکال خلاقانه از یک اصل واحد، بهرهگیری از علم سمبولها و انجام اصلاحاتی در شاکله نستعلیق ، مانند گذشته امر قدسی را در قالب امر بشری برای مخاطبین خود به ارمغان بیاورند.

Keywords:

امر قدسی , خط نستعلیق , دوره قاجار , سنت گرایی , سنت .