تاثیر ادبیات در شکل گیری بیان هنرمند با تمرکز بر نظریه ترامتنیت ژرارژنت و خوانش دو اثر از سلطان محمد ازخمسه تهماسبی(نگارە شیرین در چشمه و معراج حضرت محمد(ص))

ادبیات فارسی همواره به عنوان مرجع مهمی برای هنرها بوده است و هنرمندان با تکیه بر مضامین و مفاهیم غنی آن، آثار باشکوهی را خلق نموده اند. که در این بین نگارگران تمرکزی بیشتری بر این میراث گرانبها داشته اند و در طول دوران ها متاثر از ادبیات، به خلق آثار درخشانی پرداخته اند. از جمله این آثار می توان به خمسه تهماسبی و نگاره های عاشقانه و عارفانه آن اشاره داشت که به نظر می رسد هنرمندان نگارگر آن بیشتری وفاداری را در به تصویر کشیدن جزئیات متن منظوم داشته و بیانی همراستا با کلام نظامی داشته اند. بر این اساس این پژوهش با تمرکز بر نظریە ترامتنیت ژنت که رابطە برگرفتگی دو متن را مورد واکاوی قرار می دهد، به خوانش دو نگاره شیرین در چشمه سار و معراج پیامبر از خمسە تهماسبی پرداخته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر ادبیات بر شکل گیری بیان هنرمند، براساس نظریە ترامتنیت ژنت در دو نگاره معراج پیامبر و شیرین در چشمه سار است. پرسش اصلی نیز عبارت است از: مولفه های متون ادبی در شکل دهی بیان هنرمند درخمسه تهماسبی کدام اند؟ روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی_تحلیلی و تطبیقی، و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای_اسنادی بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بیان هنرمند گاهی بصورت مستقیم و روشن و گاهی بصورت کنایی و ضمنی در نگاره ها ظاهر شده است و ارتباط متن و تصویر به وضوح برای مخاطب آگاه به داستان قابل تشخیص است به گونه ای که در نگاره ها، بیش متنیت و بینامتنیت ضمنی، قابل تشخیص است.

Keywords:

ادبیات , بیان هنرمند , ترامتنیت , سلطان محمد , خسرو و شیرین , معراج پیامبر