مبانی برهان صدیقین از دیدگاه شارحان حکمت متعالیه

اثبات واجب تعالی و چگونگی شناخت او از اهم مسائل فلسفه است. فیلسوفان مسلمان براهین متعددی را در اثبات وجود خدا اقامه کرده اند، یکی از استوارترین و متقن ترین براهین حکما، برهان صدیقین است که در این برهان بر خلاف براهین دیگر از معلول به سمت علت حرکت نمی کنیم. همانگونه که میدانیم ملاصدرا آخرین فیلسوف جهان اسلام بوده است که متفکران بعد از او در جهان اسلام به شرح فلسفه او پرداختند. درباره این برهان به شارحانی هم چون حکیم سبزواری، مدرس زنوزی، علامه طباطبائی، شهید مطهری، می توان اشاره کرد. در این مقاله با توجه به مبانی برهان صدیقین ملاصدرا می خواهیم به مبانی شارحان ملاصدرا بپردازیم و بررسی کنیم که آیا شارحان نیز در تبیین برهان صدیقین خود، مبانی ملاصدرا را به کار برده اند یا به مبانی دیگری تمسک جسته اند؟ آیا شارحان از مبانی تصوری برهان کاسته اند یا بر آن افزوده اند؟ حال آنکه شارحان ملاصدرا با مبنا قرار دادن مبانی ملاصدرا، هر کدام به بسط و نظریه پردازی در خصوص این مبانی صدرائی پرداختند. این پژوهش در صدد تبیین این مبانی از دیدگاه شارحین صدرائی می باشد و برایند آن فهم عمیق مساله و تبیین آن خواهد بود.

Keywords:

برهان صدیقین , اصل واقعیت , اصالت وجود