تاثیر حرفه آموزی بر مهارت های اجتماعی و توانایی های شناختی دانش آموزان پسر کم توان ذهنی آموزش پذیر: یک مطالعه نیمه تجربی

زمینه و هدف: کم توانی ذهنی به نوعی ناتوانی اشاره دارد که به­واسطه محدودیت معنی دار فرد در کارکرد های شناختی، مهارت های اجتماعی و سازشی، قبل از ۱۷ سالگی، شناسایی می شود. حرفه آموزی و مشاوره شغلی با هدایت و توسعه توانایی های افراد کم توان ذهنی، آن ها را برای زندگی مستقل و سازگار پرورش می دهد، به گونه ای که متناسب با توانایی و استعدادهایشان محیط شغلی متناسبی داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر حرفه آموزی بر مهارت های اجتماعی و توانایی های شناختی دانش آموزان پسر کم توان ذهنی آموزش پذیر انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه­تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر ۱۷-۱۳ سال کم توان ذهنی آموزش پذیر شهر اهواز در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بودند. نمونه گیری به روش تصادفی چند مرحله ای انجام شد که شامل ۳۰ دانش آموز پسر به­طور تصادفی در گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) بودند. دانش آموزان گروه آزمایش ۲۰ جلسه ۴۵ دقیقه ای، برنامه حرفه آموزی دریافت کرد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از ابزارهای مقیاس مهارت های اجتماعیGresham  وElliot  و پرسش­نامه توان­مندی های شناختی Nejati جمع آوری شد و به روش آنالیز کوواریانس چندمتغیره تجزیه­ و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاکی از افزایش معنی دار میانگین نمره مهارت های اجتماعی و توانایی های شناختی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون بود (۰۰۱/۰>P). هم­چنین، بیشترین اندازه اثر مربوط به متغیر مهارت­های اجتماعی (۶۶۷/۰) بود. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که برنامه آموزشی مبتنی بر حرفه آموزی بر مهارت های اجتماعی و توانایی های شناختی دانش آموزان پسر کم توان ذهنی آموزش پذیر موثر است، لذا با تبیین نحوه به­کار گیری روش های آموزشی می توان به بهبود عملکرد در این افراد یاری رساند. واژه های کلیدی: حرفه آموزی، مهارت های اجتماعی، توانایی های شناختی، کم توان ذهنی آموزش پذیر

Keywords:

Vocational training , Social skills , Cognitive abilities , Educable mentally retarded , حرفه آموزی , مهارت های اجتماعی , توانایی های شناختی , کم توان ذهنی آموزش پذیر