کارآمدی حکمرانی دیلمیان در قلمرو جغرافیایی بغدا؛ مطالعه موردی ساختار و تشکیلات اداری و آموزشی بیمارستان عضدی

بررسی بیمارستان ها در تمدن اسلامی به عنوان اصلی‎ترین نهاد طبی از اهمیت زیادی در شناخت تحولات درمانی و پزشکی دارد. در این میان بیمارستان عضدی بغداد، که موسوم به نام عضدالدوله دیلمی است به دلیل بزرگی و جامعیت و نیز به عنوان نمادی از موفقیت های علمی مسلمین در سده چهارم هجری قمری از اهمیت دو چندان برخوردار است. در این مقاله هدف اصلی محقق ، بررسی دقیق و همه جانبه ساختارهای اداری، مالی، آموزشی، درمانی و رفاهی آن به عنوان یک تشکیلات عظیم طبی است، به گونه ای که می توان با مقایسه آن با بیمارستان های سده های پیشین در عراق و ایران و نیز مقایسه با بیمارستان های هم عصر، در قلمرو دولت بویهیان و تاثیرگذاری بر طب سده های بعدی به روشنی نتیجه گرفت که بیمارستان عضدی بغداد  دارای عظیم ترین و دقیق ترین تشکیلات اداری  و آموزشی در سده های میانی تمدن اسلامی  بوده است، تا جایی که  این بیمارستان را با بیمارستان های امروزی قابل قیاس می سازد. در همین راستا برای نخستین بار یکی از دقیق ترین و کاملترین نمودارهای  ساختاری(چارت تشکیلاتی)در این مقاله ارائه شده است. این تحقیق بر اساس روش معمول در تحقیقات تاریخی یعنی روش توصیفی- تحلیلی از طریق مطالعه منابع دست اول و تحقیقات جدید، انجام گرفته است.

Keywords:

تمدن اسلامی , عراق , آل بویه , بغداد , طب , بیمارستان عضدی , ساختاراداری , ساختار آموزشی