بررسی تطبیقی اهداف و روش های تربیت اخلاقی از منظر پیامبر اکرم(ص) و لورنس کلبرگ

تربیت اخلاقی یکی از ابعاد مهم تربیتی انسان است. این جنبه از تربیت، نه تنها در مکتب اسلام از جایگاه رفیعی برخوردار است، بلکه اندیشمندان غیر مسلمان در علوم مختلفی مثل فلسفه، روان شناسی و علوم تربیتی نیز به آن توجهی خاص داشته اند. پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی منابع روایی، تاریخی و تربیتی، اهداف و روش های تربیت اخلاقی را در سیره قولی و عملی پیامبر گرامی اسلام(ص) و آراء و نظرات «لورنس کلبرگ» به روشی جعلی اسنادی مطالعه کرده و با تطبیق دو دیدگاه، به تبیین موارد اشتراک و افتراق آنها بپردازد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که هدف تربیت اخلاقی از منظر پیامبر(ص)، پرورش فهم و تعقل برای بسترسازی فضائل اخلاقی، و از دیدگاه کلبرگ، دست یافتن به عدالت و تحقق ارزش های عالی انسانی است. در سیره نبوی روش های الگودهی، موعظه حسنه، تبشیر و انذار، حکمت، تمثیل و تشبیه، قصه گویی و امر به معروف و نهی از منکر، اساسی ترین روش های تربیت اخلاقی هستند، ولی شیوه های تربیت اخلاقی بر اساس رویکرد کلبرگ، بر طرح معماها و قرار دادن فراگیر متربی در معضلات و تنگناهای واقعی و غیرواقعی اخلاقی متکی هستند که طی آنها تلاش میشود تا نحوه تصمیم گیری و شیوههای مناسب استدلال و تفکر برای برطرف ساختن تعارض مسائل اخلاقی آموزش داده شوند.

Keywords:

هدف , روش ها , تربیت اخلاقی , پیامبر اکرم(ص) , کلبرگ , تعقل , عدالت